پویایی فصلی رویش شعاعی بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A. May.) (مطالعه موردی: جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران، نوشهر- کلیک)

زمان آغاز و اتمام رویش قطری در درختان به عوامل ژنتیکی و اقلیمی وابسته است و شدت آن در طول فصل رویش تغییر می کند. بررسی دقیق زمان بندی تشکیل چوب در یک فصل رویش و پویایی آن، بر دانش ما در مورد نحوه تشکیل چوب گونه های مهم جنگلی چون بلوط و عوامل موثر بر آن می افزاید. در این راستا و به منظور درک بهتر فرایند رویش شعاعی بلندمازو (Quercus castaneifolia)، چهار درخت سالم و راستار واقع در جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران انتخاب شد. در طی دوره رویش سال ۱۳۹۱ هر ماه با استفاده از دستگاه ریز نمونه بردار (تروفر) نمونه های چوبی برای مطالعات میکروسکوپی استخراج شدند. در آزمایشگاه، زمان آغاز و اتمام رویش و مراحل تمایز سلولی و پویایی رشد شعاعی در هر نمونه مورد بررسی میکروسکوپی قرار گرفت. پس از آن و به منظور ارائه روند رویش شعاعی به صورت روزانه از مدل موجود گومپرتز بهره گرفته شد. تقسیم سلولی در ناحیه کامبیومی در فروردین یعنی در محدوده زمانی پیش از باز شدن جوانه های برگ شروع شد و در شهریور به اتمام رسید. همچنین بیشینه نرخ رویش روزانه در همه درختان مورد مطالعه به صورت همزمان در اواخر خرداد و اوایل تیر با حدود ۱۷-۱۵ سلول شمارش شده در ناحیه کامبیومی تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بخش عمده رویش شعاعی بلندمازو در حد فاصل نیمه اردیبهشت تا پایان تیرماه به انجام رسیده است. بنابراین در مطالعات اقلیم شناسی درختی و تغییرات اقلیم به این مهم باید توجه ویژه شود.

Keywords:

بلوط بلندمازو , تابع گومپرتز , رویش شعاعی , ناحیه کامبیومی