بررسی مقادیر باقی مانده عناصر سنگین سرب، کادمیوم، کروم، آرسنیک و نیکل در شیر و بافت های بدن گاوهای شیری هلشتاین

وجود عناصر سنگین در خوراک و آب مصرفی دام­ها سبب آلودگی محصولات دامی و بروز مشکلات بهداشتی و سلامتی برای انسان شده که این موضوع نگران کننده و مهم است، لذا به منظور بررسی مقادیر باقی مانده عناصر سنگین شامل سرب، کادمیوم، کروم، آرسنیک و نیکل در شیر و بافت­های بدن گاوهای شیری هلشتاین در استان خراسان شمالی دو آزمایش در سه منطقه طراحی و مقادیر عناصر فوق در شیر و بافت­های بدن گاو­های شیری با استفاده از دستگاه پلاسمای جفت شده القایی- نشر اتمی (ICP) اندازه­گیری، و مورد مطالعه قرار گرفت. در آزمایش اول، سه واحد گاوداری شیری در فواصل مکانی یکسان از صنایع بزرگ استان انتخاب گردید و در هر واحد از شیر تعداد ۱۰ راس گاو شیری نمونه­گیری و مقادیر عناصر فوق اندازه گیری گردید. در آزمایش دوم، از تعداد پنج راس از گاو­های شیری هر یک ازمناطق فوق از بافت های عضله ران، قلب، کبد، کلیه و ریه های آن ها نمونه گیری و عناصر سنگین در بافت های فوق اندازه گیری شد. نتایج آزمایش اول نشان داد، میزان کروم در شیر گاوهای منطقه یک و میزان نیکل در شیر گاوهای منطقه دو به طور معنی­داری بالاتر از سایر مناطق بود. نتایج آزمایش دوم نشان داد، میزان فلزات کروم و نیکل در بافت عضله ناحیه ران گاوهای منطقه یک و میزان کادمیوم در بافت قلب گاوهای منطقه سه به طور معنی داری بالاتر از سایر مناطق بود. میزان عناصر آرسنیک و کادمیوم در بافت کلیه و میزان کروم و نیکل در بافت ریه گاوهای هلشتاین نیز تحت تاثیر مناطق مختلف قرار گرفت، به طوری که میزان آرسنیک، کروم و نیکل در منطقه دو، و میزان کادمیوم در منطقه سه بالاتر ازسایر مناطق بود. بدون در نظر گرفتن مناطق، بالاترین مقادیر عناصر در بافت­ها مربوط به غلظت عنصر سرب بود و کبد بیشترین غلظت سرب را نسبت به سایر بافت­ها داشت.

Keywords:

بافت های بدن , عناصر سنگین , گاو شیری