تحلیل و بررسی سکه های ایلخانی موجود در موزه ملی «باغ فین» کاشان

مقدمه: سکه ها، از منابع مهم شناخت تاریخ گذشته بشر و از اسناد مهم تاریخی هستند. که با مطالعه آن ها از لحاظ فنی (جنس، آلیاژ) و محتوایی (نقوش و مضامین سکه) بسیاری از ابعاد مختلف تحولات سیاسی، اجتماعی، هنری و مذهبی دولت ها بازیابی می شود. در پژوهش حاضر که با هدف شناخت مسکوکات دوره ایلخانی به تحریر درآمده، تلاش شده، تا با توصیف و تحلیل نقوش و نوشتار سکه های موزه «باغ فین» به ارتباط آ ن ها با مذهب و سیاست این دوره پرداخته شود و به پرسش چیستی مضمون سکه های ایلخانی موزه «باغ فین» و نمودهای بصری رایج آن ها پاسخ داده می شود.  روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف بنیادی است که با جمع آوری اطلاعات و داده های کتابخانه ای و میدانی (موزه ملی باغ فین کاشان) به شیوه تحلیلی- تاریخی به تحریر درآمده است.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که در میان سکه های ایلخانی موجود در موزه ملی باغ فین کاشان، سکه ها به سه حاکم ایلخانی ازجمله «غازان محمود» (۶۹۴ - ۷۰۳ ه.ق)، «اولجایتو» (۷۰۳۷۱۶ ه.ق) و «ابوسعید» (۷۱۶۷۳۶ ه.ق) تعلق دارد که بیشترین آن ها متعلق به ابوسعید و سه قطعه مسکوکات متعلق به شاهزادگان دوره فترت (محمدخان و انوشیروان) است. به طور کلی، نوشتار مرتبط با مذهب شیعی (اسامی ائمه اطهار (ع)) و تسنن (اسامی خلفای راشدین)، قاب های تزیینی هندسی متشکل از دایره، نقوش گیاهی و اجرام آسمانی و نقوش با کاربری تمغا، ازجمله نمودهای بصری به کار رفته در سکه های ایلخانی موزه ملی باغ فین کاشان هستند.نتیجه گیری: نوشتار سکه ­های ایلخانی موزه ملی باغ­فین مرتبط با مذهب شیعه (اسامی ائمه اطهار (ع) و تسنن (اسامی خلفای راشدین) است. قاب های تزیینی هندسی متشکل از دایره، نقوش گیاهی، اجرام آسمانی و نقوش با کاربری تمغا، ازجمله نمودهای بصری به کار رفته در این سکه هاست که به مانند دیگر دوره های تاریخی ایران مذهب و سیاست  عصر خود را بازنمایی کرده اند.

Keywords:

ایلخانی , مسکوکات , کاشان , موزه ملی باغ فین , عناصر بصری , شعائر مذهبی