ریخت بوم شناسی سس ماهی کورا (Barbus cyri, De Filippi ۱۸۶۵) در حوضه رودخانه سفیدرود

این تحقیق با هدف مطالعه تنوع شکل بدن سس ماهی کورا (Barbus cyri, De Filippi ۱۸۶۵) در ارتباط با تغییرات شرایط زیستگاه رودخانه در حوضه رودخانه سفیدرود به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد ۲۸۵ قطعه ماهی از سه رودخانه طالقان، توتکابن و کلورز این حوضه با شرایط زیستگاهی کاملا متفاوت نمونه برداری گردید. رابطه بین ویژگی های شکل بدن (مستخرج از روش ریخت سنجی هندسی) و فاکتورهای محیطی شامل عمق (cm)، عرض (cm)، سرعت جریان (m/s)، شیب رودخانه (%)، تعداد سنگ های بزرگ (<۲۵ سانتی متر) بستر، قطر متوسط سنگ بستر (cm)، شاخص سنگ بستر، شاخص پوشش گیاهی ساحل رودخانه و شاخص پوشش جلبکی بستر با استفاده از روش ۲B-PLS (two-Blocks Partial Least Squares) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای زیستگاهی و شکل بدن را در این گونه نشان داد و فاکتورهای عمق و عرض رودخانه، قطر متوسط سنگ بستر را به عنوان فاکتورهای تاثیرگذار نشان داد. تحلیل نتایج روش ۲B-PLS نشان داد که شکل بدنی ذخیره رودخانه های کلورز، بخش زیادی از ذخیره رودخانه توتکابن و بخشی از ذخیره رودخانه طالقان که دارای بدنی با عمق بیشتر و سر بزرگ و گرد و ساقه دمی کم عمقی تر می باشند که با ویژگی های عمق بیشتر، سرعت کمتر و عرض کمتر و تعداد بیشتر سنگ های بزرگ رابطه معنی داری دارند و نمونه های شکل بدنی دوکی شکل با عمق کم و سری کوچک و ساقه دمی عمیق با سرعت بیشتر آب، عمق زیاد، عرض رودخانه بیشتر و وجود بستری با سنگ های کوچکتر رابطه معنی داری دارد.

Keywords:

Body shape , Environmental factors , Kura barbell , Sefidrud River basin , ۲B-PLS , فاکتورهای محیطی , شکل بدن , حوضه سفیدرود , ۲B-PLS