بررسی جایگاه تبارشناختی ماهی زردپر سرمخروطی Luciobarbus conocephalus (Kessler, ۱۸۷۲) در حوضه آبریز هریرود با استفاده توالی ژن میتوکندریایی Cytb

اخیرا زردپر سرمخروطی Luciobarbus conocephalus از رودخانه هریرود برای اولین بار گزارش شده است اما در مورد اعتبار این گونه در بین محققان شک و تردید وجود دارد. برخی آن را به عنوان زیرگونه و برخی دیگر آن را به عنوان مترادف زردپر سر بزرگ L. capito می دانند. بنابراین مطالعه حاضر به منظور بررسی جایگاه تبارشناسی و اعتبارسنجی این گونه انجام شد. بدین منظور نمونه های منتسب به این گونه از رودخانه هریرود (حدفاصل پایین دست سد دوستی و پل خاتون) صید شدند. ژن سیتوکروم بی Cytb برای دو نمونه توالی یابی شد. با استفاده از توالی های حاصله و دیگر توالی های موجود در بانک ژن NCBI از اعضای این جنس، درخت های تبارشناسی به روش inference Bayesian و تخمین Maximum likelihood ترسیم شد. با توجه به نتایج به دست آمده، زردپر سرمخروطی گونه مجزا و معتبر از L. capito است. زردپر سرمخروطی در درخت های تبارشناسی ترسیم شده در خوشه مجزا از L. capito با پشتیبانی بالا قرار گرفت، همچنین نتایج همردیفی ژن Cytb این گونه نیز، در ۱۱ جایگاه منحصر به فرد باL. capito  تفاوت نشان داد. علاوه بر این میانگین فاصله ژنتیکی K۲P برای دو گونه زردپر سرمخروطی و زردپر سربزرگ در حدود ۳/۱ درصد به دست آمد که به نظر می رسد برای گونه های معتبر در جنس Luciobarbus فاصله ای پذیرفته شده است.

Keywords:

Barbel , Phylogeny , Genetic differentiation , Iran , تبارشناسی , تمایز ژنتیکی , سس ماهی , کپورماهیان