چالش های بانکداری مبادله ای و ارائه ی الگوی نهادی مکمل به کارگیری عقود مبادله ای در نظام مالی

بانکداری مبادله­ای یکی از انواع بانکداری اسلامی است که توسط نظریه­پردازان بانکداری اسلامی طراحی و مطرح شده است. بانکداری مبادله­ای علاوه بر این­که توان اجرای کارکردهای بانکداری متعارف را دارد می­تواند اقتضائات شرعی را هم لحاظ کند. با این وجود بانکداری مبادله­ای در حوزه­ی عمل دارای چالش­هایی است که سبب می­شود نتواند به درستی به اجرای عملیات متعارف بانکداری اقدام کند. علاوه بر آن، چالش­های مزبور ظرفیت تحقق اقتضائات شرعی بانکداری مبادله­ای را هم با مشکل مواجه کرده است. پژوهش حاضر در پی بررسی چالش­های بانکداری مبادله­ای است و سعی دارد تا سازوکاری نوین طراحی کند تا بتواند علاوه بر اجرای کارکردهای بانکداری به رفع چالش­های آن بپردازد. پژوهش حاضر به روش اکتشافی در پی معرفی الگویی است که می­توان با بهره­گیری از نهادهای مکمل  بانکداری مبادله­ای، به کارکردهای اصلی بانکداری مبادله­ای دست یافت و از چالش­های آن مصون ماند. برای این منظور دو نهاد مالی صندوق­های با درآمد ثابت برای تامین مالی کلان و شرکت­های لیزینگ برای تامین مالی­های خرد؛ به عنوان نمونه مورد بررسی  قرار گرفت. نتیجه پژوهش که به روشی تحلیلی- توصیفی صورت پذیرفته است؛ آن است که نهادهای مزبور دارای کارکردهای مشابهی با بانکداری متعارف و بانکداری مبادله­ای است با این تفاوت که از کاستی­های آن دو، به دور است. توسعه­ی نهادهای مالی مانند دو نهاد مزبور، می­تواند به افزایش کارآیی در مولفه­های مالی و اقتصادی منجر شود و به افزایش رقابت میان نهادهای بازار پول و سرمایه برای تطبیق بیشتر با اقتضائات شرعی کمک کند.

Keywords:

banking based on exchange contracts , functions of banking based on exchange contracts , fixed income fund , leasing companies , challenges of Islamic banking , بانکداری مبادله ای , کارکردهای بانکداری مبادله ای , صندوق های با درآمد ثابت , شرکت های لیزینگ , چالش های بانکداری اسلامی.