بررسی فنولوژی گونه های جنس کنار در استان فارس

جنس کنار (Ziziphus) از خانواده ی Rhamnaceae و دارای گونه ها و واریته های متعدد و از مهمترین گیاهان مقاوم به خشکی است که سطحی معادل ۴۵۰۰۰۰ هکتار را در استان فارس می پوشاند. به منظور انجام مطالعات فنولوژیک، رویشگاه های این جنس در سه منطقه خنج، فراشبند و ممسنی از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۶ سالانه هر دو یا سه هفته یکبار بازدید شده و یادداشت برداریهای لازم از قبیل: زمان باز شدن جوانه برگ، شروع و پایان گلدهی و میوه دهی، رسیدن و ریزش میوه ها و نیز زمان توقف رشد و خزان در مورد دو گونه شامل کنار معمولی (Ziziphus spina-christi) و رملیک (Z. nummularia) انجام گردید. بین مناطق سه گانه اختلاف بسیار معنی داری (۰۱/۰) از لحاظ آغاز مراحل فنولوژیک مشاهده شد. همچنین بین دو گونه در مناطق سه گانه اختلاف معنی داری (۰۵/۰) از لحاظ زمان آغاز ظهور جوانه گل، رسیدن میوه و شروع رکود یا خزان مشاهده گردید، اما اثر متقابل گونه و منطقه معنی دار نبود. نتایج تحقیق نشان می دهد که الگوهای رویشی این گونه ها با نوسانهای خشکی و گرما در فصول مختلف تغییر نموده و در نتیجه دارای دو فصل متمایز رویشی و زایشی و میوه دهی در طول یکسال هستند. با اینحال گونه کنار در مناطق مورد بررسی همیشه سبز بوده ولی گونه رملیک در فصل زمستان خزان می کند. نتایج این تحقیق به بهره برداران کمک می کند تا فعالیت های خود را در زمینه چرای دام، بهره برداری از برگ و میوه، و یا زنبورداری و غیره را در انطباق با رویدادهای فنولوژیکی تنظیم نمایند تا بهره برداری پایدار از پوشش گیاهی تضمین گردد.

Keywords:

کنار , رملیک , فنولوژی , گلدهی , میوه دهی , توقف رشد , خزان , استان فارس