بررسی علل ضعف و مرگ و میر درختان پارک جنگلی چشمه ابوالمهدی

در پی بروز نوعی خشکیدگی در تعدادی از درختان سوزنی برگ پارک جنگلی چشمه ابوالمهدی که به عنوان زوال تدریجی یاDieback۲  موسوم است، تحقیقی طی سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۱ در زمینه کشف علل این مشکل انجام گردید. در این زمینه پدیه هایی همچون آفات و بیماریها، خاکشناسی، آب و هوایی، اکولوژی و نحوه اداره پارک جنگلی مذکور مورد توجه و بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که علت خشکیدگی درختان زربین، سرو شیراز و کاج الدار در این پارک جنگلی در اثر محدودیت فضای توسعه ریشه در گلدانهای پلاستیکی که در اثر بی توجهی هنگام کاشت نهالها از اطراف ریشه حذف نشده بودند. درختان سدر لبنان نیز احتمالآ در اثر ناسازگاری با شرایط محیطی، به خصوص میزان بارندگی و نحوه توزیع آن در طول سال و نیز طولانی بودن فصل خشک دچار خشکیدگی شده اند. بروز خشکسالیهای ایجاد شده طی سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ (ه.ش) نیز عامل تشدید کننده بروز ضعفهای فیزیولوژیکی در این پارک است. آفات مشاهده شده برروی درختان سوزنی برگ این پارک اغلب به عنوان عوامل ثانویه بر روی درختان عمل می نمودند، بنابراین تاثیری در خشکیدگی درختان مذکور نداشتند. همچنین شرایط خاک منطقه به رغم کمبود مواد آلی خاک و سایر محدودیتهای عمومی مناطق خشک و نیمه خشک، از نظر رویش جنگلی و مرتعی محدودیتی نشان ندادند. آبیاری درختان در طول فصل خشک می تواند از بروز بسیاری از ضعفهای فیزیولوژیکی جلوگیری کند. انجام طرحهای تحقیقاتی برای انتخاب درختان سازگار و یا استفاده از درختان بومی در جنگلکاریها می تواند از بروز بسیاری از مشکلات ناشی از عدم سازگاری درختان غیر بومی ممانعت کند. آتش سوزی در بخشهایی از این پارک جنگلی ایجاد خسارت نموده است.

Keywords:

زوال تدریجی , زربین , سرو شیراز , کاج الدار , سدر لبنان , خشکسالی , طول فصل خشک , آتش سوزی