آنالیز شاخص گزینش جهت معرفی ژنوتیپ های برتر و با عملکرد دانه بالا در کینوا (Chenopodium quinoa, Willd)

در برنامه های به نژادی گیاهان، انتخاب یکی از مهم ترین مراحل و کارآیی آن به میزان زیادی وابسته به تنوع ژنتیکی جمعیت و وراثت پذیری صفات است. با توجه به پیچیده بودن وراثت عملکرد، انتخاب مستقیم برای بهبود آن چندان موثر نمی باشد، بنابراین می توان با استفاده از روش های آماری چند متغیره اطلاعات لازم برای گزینش غیرمستقیم جهت بهبود عملکرد دانه را به دست آورد. هدف از این پژوهش بررسی روابط بین صفات مهم زراعی، ارزیابی شاخص های گزینش پایه و ارائه بهترین شاخص ها به منظور بهبود عملکرد دانه و شناسایی بهترین ژنوتیپ های کینوا جهت ادامه برنامه به نژادی به منظور معرفی رقم بود. بدین منظور ۶۰ ژنوتیپ کینوا تهیه شده از موسسه IPK آلمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار در سال ۱۴۰۱ در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان کوهدشت مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه علیت فنوتیپی و ژنوتیپی عملکرد دانه نشان داد که دو صفت وزن هزار دانه و تعداد خوشه در بوته دارای بیش ترین اثر مستقیم مثبت و معنی دار بر عملکرد دانه ژنوتیپ های مورد مطالعه بودند. همچنین استفاده از ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی و صفات ردیف اول وارد شده در مدل تجزیه علیت عملکرد دانه به عنوان ارزش اقتصادی، بیش ترین بهره ژنتیکی صفات را به دنبال داشت و بنابراین می توانند شاخص های مطلوب و مناسبی برای گزینش ژنوتیپ های برتر کینوا باشند.

Keywords:

پیشرفت ژنتیکی , تجزیه علیت , سودمندی نسبی , همبستگی ژنوتیپی