تحلیل سلسله مراتب حرکتی در مجموعه آرامگاه احمد جام تربت جام خراسان رضوی

یکنواختی فضای معماری عمر بنا را کوتاه، غیرکاربردی و در مخاطبان احساس نارضایتی ایجاد می کند . شناسایی عوامل ایجادکننده سلسله مراتب حرکتی در بنا در پیشبرد و تنوع فضایی نقش موثری دارد. مفاهیم سلسله مراتب  حرکت پیوسته در فلسفه ایران مطرح بوده است. حال این سوال مطرح می شود که بنای آرامگاه عارفی مانند شیخ احمد جام سیر تغییرات سلسله مراتب حرکتی و پیوند آن با مفاهیم حرکت و سلسله مراتب در مفاهیم فلسفی ایران چگونه بوده است. پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی و جمع آوری داده ها ازطریق مطالعه کتابخانه ای و اسنادی انجام شده است. یافته های پژوهش سلسله مراتب حرکتی در هفت اصل و هریک از این مراحل، در چهار مرتبه حرکتی برای آرامگاه دسته بندی شدند و مشخص شد که حرکت فیزیکی تا معنایی باید در هر مرحله انجام شود تا ذهن انسان برای صعود به مرحله بالاتر آماده شود. مبانی نظری تحقیق در چهار عامل معماری، شامل ۱. عملکرد؛ ۲. معنایی (تزئینات، تناسبات، نمادسازی)؛ ۳. بصری (نور و سایه، اختلاف سطح، ریتم)؛ ۴. فیزیکی (هندسه، محور، توالی) دسته بندی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که حضور سلسله مراتب حرکتی در مجموعه آرامگاه، موجب شکل گیری این مجموعه در پس ایده های معمارانه این بنا در شهر و ترغیب مخاطبان به حضور در آرامگاه است.

Keywords:

سلسله مراتب , حرکت , آرامگاه , شیخ احمدجام , تربت جام خراسان رضوی