تحلیل سطح برخورداری نواحی روستایی استان اردبیل از امکانات توسعه

شناخت و بررسی امکانات و توانایی­ها و در پی آن تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی نخستین گام در فرایند برنامه­ریزی و توسعه چنین نواحی به شمار می­رود. در فرایند برنامه­ریزی و توسعه نواحی روستایی شناخت نواحی از لحاظ وضع موجود و سطح توسعه یافتگی، بررسی تفاوت­های محلی و ناحیه­ای در زمینه توسعه، تبیین عوامل موثر در توسعه و نهایتا تلاش برای حل مسائل و مشکلات و تامین نیازها در راستای تعدیل نابرابری ها موجود از اهمیت خاصی برخوردار است. لزوم شناسایی نواحی و روستاهای محروم به منظور برنامه­ریزی جهت تخصیص بهینه امکانات و خدمات، در جهت کاهش و یا رفع فقر، محرومیت و نابرابری­های ناحیه­ای برای رسیدن به توسعه (پایدار) امری ضروری است. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش , VIKORو مدل پرسکات آلن به وضعیت برخورداری سکونتگاه­های روستایی استان اردبیل (به عنوان جامعه آماری تحقیق) نماگرهای آموزشی، بهداشتی- درمانی، ارتباطات و حمل و نقل، بازرگانی و خدمات و سیاسی – اداری مورد بررسی قرار گرفته است. در مجموع نماگرهای توسعه بعد از قالب بندی در مدل پرسکات آلن نشان می­دهد: سکونتگاه­های روستایی شهرستان اردبیل در سطح توسعه­یافته (/۸۱ < Fi ≤۱)، شهرستان مغان در سطح نسبتا توسعه­یافته (/۶۱ < Fi ≤ /۸۰)، شهرستان­های نیر، پارس­آباد، خلخال، نمین، موثر و مشکین شهر در سطح در حال توسعه (/۴۱ < Fi ≤ /۶۰) و شهرستان­های سرعین و بیله­سوار در سطح نسبتا در حال توسعه (/۲۱ < Fi ≤ /۴۰) می­باشند. در برآیند تحلیل شکاف توسعه، باید به بازتاب عواملی از جمله ساختار مدیریتی متمرکز، عوامل محیطی، نارسایی­های نظام برنامه­ریزی فضایی اشاره کرد.

Keywords:

تحلیل چند معیاره , توسعه یافتگی , محرومیت , نابرابری , روستاهای اردبیل