تعیین رتبه کارایی استان های کشور در تولید پیاز با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها

در این پژوهش، برای تعیین رتبه­ی استان­های گوناگون از لحاظ کارایی تولید پیاز، از روش تحلیل پوششی داده­ها، استفاده شد. نتایج نشان دادند که در رویکرد نهاده­گرا و با فرض بازده ثابت نسبت به مقیاس از ۲۵ استان مورد مطالعه، این رهیافت با تقسیم واحدهای نمونه به استان­های به گونه نسبی ناکارآمد (آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، خوزستان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد و مرکزی) و استان­های کارا (سایر استان­ها)، توانایی محدودی در رتبه­بندی از خود نشان می­دهند. با همین رویکرد و فرض بازده متغیر نسبت به مقیاس، توانایی مدل در رتبه بندی و ایجاد تمایز میان واحدهای مورد مطالعه به کمینه ممکن کاهش یافته و همه واحدهای مورد مطالعه در گروه واحدهای کارا قرار می­گیرند. رویکرد محصول­گرا در شرایط بازده ثابت نسبت به مقیاس، نتایجی مشابه با وضعیت نهاده­گرا ارایه کرده و در شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس تا حدی توانایی رتبه­بندی از خود نشان می­دهد. در نتیجه، بمنظور ایجاد یک رتبه­بندی کامل در میان استان­های تولیدکننده پیاز از ترکیب روش­های اندرسن و پیترسن (A-P) و چیاو پینگ و همکاران استفاده شد. بررسی میانگین کارایی در الگوهای گوناگون و رتبه­بندی آن­ها نشان داد که استان­های ایلام، خراسان جنوبی، گلستان و سیستان و بلوچستان به­ترتیب بیش ترین کارایی و در نتیجه رتبه­های نخست تا چهارم و استان­های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، خوزستان و فارس با رتبه­های ۲۳، ۲۲، ۲۱ و ۲۰ کم ترین کارایی را داشتند. مقایسه نتایج بدست آمده از رتبه­بندی بر اساس کارایی با رتبه­بندی عملکرد، نشان داد که تنها جنوب استان کرمان، همدان، کرمانشاه، زنجان و کهگیلویه و بویراحمد در گروه­بندی مشابهی قرار گرفته­اند.

Keywords:

کارایی , رتبه بندی , رویکرد نهاده گرا و محصول گرا , روش اندرسن-پیترسن