شبیه سازی عددی تغذیه گرایی در مخازن سدها با نرم افزار CE-QUAL-W۲ (مطالعه ی موردی: سد بافت)

پدیده ی تغذیه گرایی، از مهمترین چالشهای کیفی آبهای ذخیره شده در مخازن سدها می‍باشد که اثرات نسبتا نامطلوبی بر کیفیت آبهای خروجی از آبگیرها دارد. در این پژوهش، با کاربرد نرم افزار CE-QUAL-W۲ در سه حالت کم آبی، بهنجار و پرآبی، شرایط کیفیت آب مخزن سد بافت از نظر تغییرات ماهانه فراسنج­های فسفات و نیترات مورد ارزیابی قرار گرفت. اگرچه نتایج شبیه سازی نشان دهنده ی غلظت پایین فسفات و نیترات در مخزن سد بافت است، اما همین غلظت­های پایین با توجه به شاخص­های تغذیه گرایی مختلف (شاخص کارلسون و نمودار والن وایدر)، مخزن مذکور را در ناحیه ی مغذی قرار می دهد. هم­چنین، از نظر غلظت نیترات، مخزن در ناحیه ی بینابینی قرار دارد. بنابراین، مخزن سد بافت، از جهت مصارف شرب و کشاورزی مشکلی ندارد. با این وجود، چاره اندیشی برای جلوگیری از ورود مخزن سد به ناحیه ی مغذی شدید که می تواند کیفیت آب را به شدت تحت تاثیر قرار دهد ضروری می باشد. با توجه به بروز اوج لایه بندی حرارتی در اواخر مرداد و اوایل شهریورماه و نیز شروع اختلاط مخزن در بهمن ماه ، برای جلوگیری از ورود مخزن به ناحیه ی مغذی شدید می توان به راهکارهای مناسبی اشاره کرد که مهمترین آنها عبارتند از: کاهش زمان ماند آب در مخزن با تخلیه ی نسبتا سریع و آبگیری از لایه های تحتانی در اواخر مرداد و اوایل شهریورماه، آبگیری از لایه های تحتانی در اوایل دی ماه ، جلوگیری از ورود فاضلاب­های روستایی و زه آب های کشاورزی از بالادست مخزن سد.

Keywords:

تغذیه گرایی , سد بافت , نرم افزار CE-QUAL-W۲