تاثیر اشعه ماوراء بنفش (UV-C) روی پراسنجه های جدول زندگی بید سیب زمینی Phthorimaea operculella Zeller (Lep.: Gelechiidae)
Publish place: Journal of Entomological Society of Iran، Vol: 44، Issue: 1
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 57
This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JESI-44-1_002
تاریخ نمایه سازی: 28 بهمن 1402
Abstract:
بید سیبزمینیPhthorimaea operculella Zeller (Lep.: Gelechiidae) ، از آفات کلیدی گیاه سیبزمینی در مزارع و انبارهای این محصول میباشد. با توجه به اینکه سیبزمینی یک منبع مهم غذایی انسان به شمار میرود، کنترل این آفت به روشهای مختلف و بهویژه غیر شیمیایی مورد توجه محققین میباشد. در این تحقیق اثر اشعه UV-C روی پارامترهای جمعیتی بید سیبزمینی P. operculella در شرایط آزمایشگاهی در زمانهای صفر، ۴، ۶ و ۸ دقیقه روی تخمهای یک و سه روزه مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج بهدست آمده، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، تحت تاثیر زمانهای مختلف پرتودهی اشعه UV-C در تخمهای یک و سه روزه با افزایش مدت زمان پرتودهی کاهش یافت که این روند کاهشی در تخمهای سه روزه بیشتر از تخمهای یک روزه بود. پرتودهی تخمهای سه روزه آفت با اشعه UV-C و به مدت زمان ۸ دقیقه بیشترین تاثیر را در افزایش طول دوره قبل از بلوغ داشت (۶۷/۳۷ روز). کمترین طول عمر حشرات ماده در تیمار تخمهای یک و سه روزه که به مدت ۸ دقیقه پرتودهی شده بودند به ترتیب ۵۸/۸ و ۳۸/۸ روز بود. کمترین نرخ خالص تولیدمثل (R۰) در تخمهای سه روزه در زمانهای ۰، ۴، ۶ و ۸ دقیقه پرتودهی به ترتیب ۵۴/۴، ۲۸/۳، ۹۸/۰ و ۲۸/۰ نتاج ماده/فرد ماده بهدست آمد. بیشترین طول دوره یک نسل (T) در تخمهای سه روزه در تیمار ۸ دقیقه پرتودهی ۸۶/۴۲ روز به ثبت رسید. نتایج بهدست آمده نشاندهنده اثرات منفی پرتوتابی با اشعه ماوراء بنفش روی پارامترهای زیستی و رشد جمعیت بید سیبزمینی میباشد، لذا پرتودهی اشعه UV-C در مدیریت تلفیقی این آفت در مرحله انبارداری میتواند مد نظر قرار گیرد.
Keywords:
Authors
برفین پرو
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
شهرام آرمیده
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
شهرام میرفخرایی
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
عباس حسین زاده
گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :