واکاوی مفهوم طراحی خط مشی، با استفاده از تحلیل مضمونی: ماهیت، شاخص ها و عناصر

در ادبیات و متون علمی مربوط به خط­مشی عمومی، «طراحی خط­مشی» معادل با شکل­گیری خط­مشی و یا بخشی از آن در نظر گرفته شده­ است. برخی آن را بدیهی و برخی ناممکن دانسته ­­اند که این موضوع منجر به ایجاد پراکندگی در ادبیات «طراحی خط­مشی» و ابهام در مفهوم آن شده ­است. پژوهش حاضر، با هدف فهم و تبیین مفهوم «طراحی خط مشی» به واکاوی و تحلیل ادبیات موجود در این حوزه پرداخته ­است. در این پژوهش، نگارنده تلاش کرده ­است با مطالعه کتاب­خانه­ ای، مهم ­ترین تعاریف و مفاهیم مربوط به «طراحی» و «طراحی خط­مشی» را در ادبیات موجود، جمع آوری و با استفاده از تحلیل مضمون به تحلیل و واکاوی آن بپردازد. بر اساس تحلیل داده­ های برآمده از اسناد مورد بررسی و کد­گذاری داده­ ها، با استفاده از تحلیل مضمون این کدها در نهایت در قالب دو مضمون فراگیر طبقه­ بندی شدند که عبارتند از: «شاخص­ های طراحی خط­مشی» و «عناصر طراحی خط­مشی» که بر این اساس تلاش شده تا دو تعریف از طراحی خط­مشی پیشنهاد شود. بر اساس شاخص ­ها، طراحی خط­مشی، تلاشی است آگاهانه برای ایجاد خط­مشی­ های کارآمد، با استفاده از دانش و خلاقیت، در جهت ایجاد تغییرات مورد نظر و مطلوب. بر اساس عناصر، طراحی خط­مشی، تلاش طراحان خط­مشی در جهت کاوش زمینه ­ای و ایجاد و تقویت زیرساخت­ های استفاده از دانش در خط مشی ­گذاری و شکل­ گیری طرح­ های موثر و کارآمد از خط­مشی است.

Keywords:

خط مشی عمومی , طراحی خط مشی , ماهیت طراحی خط مشی , شاخص های طراحی خط مشی , عناصر طراحی خط مشی