تحلیل اثرات کالایی شدن بر تحولات کاربری اراضی پیراشهری کلانشهر مشهد(موردمطالعه: شهر شاندیز)

امروزه نگاه تک­بعدی به مکان و فضا از یک­سو و نگاه سرمایه­ای و اقتصاد بازار در غیاب کنترل و محدودیت­های دولت از سوی دیگر زمینه­ساز کالایی­شدن مناطق روستایی به­خصوص در فضاهای گردشگری است. بر همین اساس، پژوهش حاضر به تحلیل اثرات کالایی­شدن در منطقه گردشگری شاندیز در بعد تحولات کاربری اراضی پرداخته است. شیوه­ی پژوهش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مدل­های تحلیل فضایی همچون الگوهای تراکمی، مدل­های تحلیل لکه­های داغ و خودهمبستگی فضایی است. اطلاعات لازم در بازه بلندمدت (۱۴۰۰-۱۳۸۰) از طریق داده­های GIS و در بازه کوتاه­مدت (۱۳۹۶-۱۴۰۰) با استفاده از تصاویر ماهواره­ای Sentinel به دست آمده است. همچنین، جهت تجزیه وتحلیل داده­ها از نرم­افزارهای ArcGIS، TerrSet بهره گرفته شد. یافته­های تحقیق نشان داد که در بازه زمانی ۲۰ ساله در منطقه شاندیز در حدود ۷۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی و باغات تغییر کاربری یافته­اند که از این میزان ۵۵/۳۹ درصد به عنوان پهنه­های طبیعی، ۴۵/۱۰ درصد تبدیل به راه و ۸۲/۲۱ درصد هم به اراضی بایر ، در ۱۸/۲۸ درصد (۱۹۷ هکتار) از زمین­های کشاورزی و باغات، ساخت وساز صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل لکه­های داغ نشان داد که بیشترین تغییر کاربری در محور غربی شاندیز به سمت ییلاقات روستای ابرده اتفاق افتاده است.

تحلیل اثرات کالایی شدن بر تحولات کاربری اراضی پیراشهری کلانشهر مشهد(موردمطالعه: شهر شاندیز) Keywords:

کاربری اراضی , کالایی شدن روستا , گردشگری , شهر شاندیز