واکاوی و تحلیل بیان مجالس سوگواری پس از شهادت امام حسین (علیه السلام) در تذکره الشهداء کاشانی

مقتل نگاری شیوه ای از تاریخ نگاری اسلامی است که بخش قابل توجهی از آن به گزارش و شرح وقایع کشته شدگان اهل بیت ع و به طور خاص به جریان شهادت امام حسین ع و یارانش اختصاص یافته است. کتاب «تذکرهالشهداء» نوشته ملا حبیب الله شریف کاشانی (متوفای ۱۳۴۰ق) از جمله مقاتل مهم در زمینه شهادت امام حسین ع است که بر نوشته های پس از خود تاثیر فراوان گذاشته است. مهمترین و مشهورترین قرائت از واقعه عاشورا در «تذکرهالشهداء» قرائت حزن انگیز و احساسی - عاطفی است که کاشانی در آن به توصیف مجالسی می پردازد که بعد از شهادت امام حسین ع برگزار شده است. در این پژوهش با تکیه بر کتاب «تذکرهالشهداء» و با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی و نقد مجالس سوگواری که پس از شهادت امام حسین ع رخ داده، پرداخته خواهد شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که کاشانی در خلال بیان مجالس سوگواری و ضمن ذکر مصیبت، با بیان روایات مربوط به آمرزش گناهان گریه کننده و گریاننده بر مصیبت سیدالشهداء، توصیه به گریستن و تباکی در عزای آن حضرت و همچنین ذکر مجالس تعزیت از طریق اخبار احساسی و غیرتاریخی با تکیه بر اشعار گوناگون، هدف برانگیختن عواطف خواننده را داشته است. او در این خصوص به اخبار عاشورایی مبتنی بر مرثیه سرایی و خواب و رویا نیز توجه داشته است.

Keywords:

امام حسین علیه السلام , مجلس سوگواری , تذکرهالشهداء , ملا حبیب کاشانی