ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با تاکید بر تاثیرات کم آبی و با استفاده از سنجش از دور و GIS (مطالعه موردی: استان بابل در کشور عراق)

روند کم آبی در عراق متاثر از عوامل طبیعی و سیاسی به ویژه در بخش مرکزی و جنوبی آن تشدید یافته است. در این راستا، تحقیق حاضر روند تغییرات کاربری و پوشش اراضی در استان بابل در مرکز کشور عراق را ارزیابی نموده و تغییر و تحولات صورت گرفته در وضعیت منابع آب سطحی این منطقه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. تحقیق حاضر مبتنی بر طبقه بندی نظارت شده تصاویر ماهواره ای محدوده استان بابل عراق بوده و در این راستا از تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره لندست ۷ سال ۲۰۰۳، تصاویر سنجنده OLI-TIRS ماهواره لندست ۸ سال ۲۰۱۳ و ماهواره لندست ۹ سال ۲۰۲۳ بهره گرفته شده و تکنیک حداکثر احتمال بر روی آن ها به انجام رسیده است. بر اساس نتایج، در طی دوره ده ساله اول (۲۰۱۳-۲۰۰۳) گستره آب های سطحی منطقه از ۴۴/۷۲۹ کیلومتر مربع به ۱۴/۱۷۴ کیلومتر مربع کاهش یافته است که به معنای کاهش وسعت ۱۳/۷۶ درصدی این گروه از اراضی می باشد. در دوره دوم ده ساله نیز (۲۰۱۳-۲۰۲۳) وسعت آب های سطحی افزایش یافته است و از ۱۴/۱۷۴ کیلومتر مربع به ۶۱/۸۲۵ کیلومتر مربع رسیده که حاکی از رشد ۱/۳۷۴ درصدی بوده است. نتایج تحقیق چنین مشخص نموده است که عواملی از قبیل توسعه اراضی زراعی، رشد ساخت وسازهای شهری و روستایی و عوامل اقلیمی به عنوان فاکتورهای اصلی تغییر کاربری اراضی در سطح استان بابل مطرح بوده اند و علت و منشا تغییرات کاربری اراضی صورت گرفته در استان بابل فقط کمبود آب نبوده است.

Keywords:

ارزیابی تغییرات , طبقه بندی نظارت شده , کم آبی , GIS , عراق