تعیین زمان ورود و خروج دام در مراتع استپی ایران (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی استان یزد)

جهت تشخیص آمادگی مرتع برای ورود دام و زمان خروج آن از مرتع، جمعآوری دادههایی از قبیل آگاهی از خصوصیات پوشش گیاهی، رفتار چرایی دام چراکننده روی گیاهان، میزان رطوبت خاک و دمای محیط لازم است. به همین انگیزه در این پژوهش برررسی مراحل فنولوژیکی گیاهان مهم، جمع آوری داده های دما و بارندگی عرصه درهر ماه ، برآورد رطوبت خاک در مراتع ندوشن یزد به عنوان الگویی از مراتع استپی استان یزد در دوره ۴ ساله (۱۳۸۶-۱۳۸۹) مورد مطالعه قرار گرفته است. اطلاعات مربوط به مراحل فنولوژی گیاهان شاخص عرصه در مقاطع زمانی ۱۵ روزه در مرحله رویشی و ۷ روزه در مرحله زایشی اندازهگیری  شد. رطوبت خاک به صورت ظاهری ارزیابی گردید.  جهت دستیابی به زمان مناسب ورود و خروج دام، دیگر داده های مورد نیاز که حاصل تجارب گذسته از پژوهش های مرتبط با موضوع در مراتع  استپی استان یزد بوده نیز مرور و مورد استفاده قرار گرفته است. زمان ورود و خروج دام پیشنهادی در این سایت تحقیقاتی و مناطق مشابه آن در کشور حاصل نتایج این پژوهش وجمع بندی منابع مرور شده در دسترس مرتبط با موضوع بوده است. بر اساس نتایج حاصله، آغاز فصل چرا  در ترسالی ها مقارن با دهه اول فروردین ماه و در خشکسالی ها که گیاهان یکساله در عرصه حضور ندارند ، زمان ورود دام در اواخر اردبیهشت ماه پیشنهاد می­گردد. مصادف با زمان بروز بارندگی پاییزه و با کاهش دمای محیط حداکثر تا پایان آبان ماه خروج دام از مرتع الزامی است.

Keywords:

آمادگی مرتع , استپ , حد بهره برداری مجاز , خوشخوراکی , زمان ورود و خروج دام , فنولوژی , یزد