برنامه هفتم توسعه بدون تاریخ، بدون جغرافیا

تدوین و اجراشد هاند. امسال هفتاد و پنجمین سال آغاز برنام ههای میا نمدت عمرانی و توسعه در
ایران )از سال ۱۳۲۷ ( است. به نظر م یرسد با وجود تلا شهای پرشمار، متاسفانه انباشت دانایی
برآمده از این تجربه نظری و عملی در دستگاه برنام هریزی و نظام اجرایی دولت هیچ بوده است.
آنچه در دولت سیزدهم نیز ب هعنوان «لایحه برنامه هفتم توسعه » تدوین و تصویب شده، هیچ
انعکاسی از آن انباشت دانایی ملی در بر ندارد. ازای نرو، نقد و ارزیابی این لایحه یک مسئولیت
ملی برای کمک به توسعه کشور و اصاح مفاد و محتوای برنامه در مرحله نهایی تصویب آن
در قوه مقننه است. مطالب ترکیبی از نقدها و ارزیاب یهای کارشناسان و صاح بنظران متخصص
ایرانی در خصوص لایحه برنامه هفتم توسعه است. برخی از مه مترین نقدهای قاب لطرح از
دیدگاه نگارندگان این کتاب، شامل ب یچش مانداز بود ن برنامه )عدم اطاع شهروندان از جایگاه
کشور در جهان یا منطقه و مناسبات سیاسی و اقتصادی در سال پایانی این برنامه(، برنامه بی
فلسفه )عدم دستیابی به ذهنیت و زبان مشترک میان سطوح مختلف قوه مجریه و حاکمیت،
بخش عمومی، سیاست، اقتصاد، اجتماع(، غیرمشارکت یترین تجربه )عدم مشارکت سازما نهای
علمی، اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی در تدوین برنامه یا حتی در تعیین سم ت وسوی برنامه(،
برنام هریزی با چشم بسته )عدم تحلیل مسئله شناختی از فضا و زمینه شک لگیری و تدوین
برنامه(، غفلت از کیفیت حکمرانی و الزامات نهادی رشد اقتصادی، ب یتوجهی به سند ملی آمایش
سرزمین، اهداف کمی ب یپایه )افزوده شدن اهداف کمی به متن، بدون مبنای محاسباتی با
تناق ضهای آشکار(، دولت ب یپشتوانه )عدم نقشه راه روشن برای مسائلی پیچیده و مزمن با
وجود فضای نا اعتمادی( و حاکمی تزدایی از دولت )سلب مسئولیت دولت در برخی موارد و
موضوعات مهم مانند حکمرانی در بازار کار و بازار پول( است.