برهمکنش شوری و بیوچار نیشکر بر گونه های کادمیم در دو خاک شنی و رسی آلوده به کادمیم

علاوه بر توزیع عناصر در فاز جامد خاک، گونه های عناصر در محلول نیز به دلیل اینکه مهم ترین بخش تامین کننده عناصر برای جذب ریشه است، اهمیت زیادی دارد. برای مطالعه کامل تر چرخه شیمیایی عناصر در خاک های شور تیمارشده با بیوچار مطالعه گونه بندی بسیار مفید است و راهکارهای عملی برای کاهش و یا تبدیل سمیت ناشی از عناصر سمی را در خاک های شور فراهم می نماید. بنابراین به منظور بررسی اثر بیوچار بر گونه بندی کادمیم در دو خاک آهکی شور ۱۵ میلی گرم بر کیلو گرم کادمیم از منبع کادمیم کلرید به نمونه خاک ها (۲۰۰ گرم) اضافه و نمونه ها به مدت ۳ هفته در دمای ۲±۲۵ درجه سلسیوس در رطوبت ۸۰ درصد ظرفیت مزرعه ای خوابانده شدند. سپس، ۲۰ و ۴۰ میلی مول بر کیلوگرم نمک سدیم کلرید (معادل ۳/۶۵ و ۷/۳۰ دسی زیمنس بر متر) به نمونه های خاک اضافه شد. در ادامه، ۱ درصد (وزنی-وزنی) باگاس نیشکر و بیوچار دمای ۴۰۰ درجه سلسیوس و بیوچار دمای ۶۰۰ درجه سلسیوس در ۳ تکرار به نمونه خاک اضافه و به مدت ۳ ماه در دمای ۲±۲۵ درجه سلسیوس در رطوبت ۸۰ درصد ظرفیت زراعی در انکوباتور نگه داری شدند. پس از پایان دوره خوابانیدن، برای گونه بندی کادمیم در محلول خاک (با نسبت ۲ به ۱)، غلظت کاتیون ها و آنیون های محلول در نمونه های خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل شوری، بیوچار و خاک بر +CdC۱۲۰ ،CdC۱+،Cd۲ و -Cd(SO۴)۲۲ معنی دار بود. کاربرد بیوچار در خاک شنی موجب کاهش (۰/۰۵>p) غلظت گونه های +CdSO۴۰،CdC۱۲۰،CdC۱ و +CdOH نسبت به خاک شاهد شد. درحالی که در خاک رسی تفاوت معنی داری دیده نشد. همچنین در خاک شنی شوری ناشی از کلریدسدیم باعث افزایش غلظت گونه های +CdCl و CdCl۲۰ و کاهش گونه های CdSO۴۰ و +CdOH  نسبت به خاک شاهد شد (۰/۰۵>p). نتایج نشان داد که تاثیر بیوچار بر کاهش سمیت کادمیم در محلول در خاک شنی بیشتر از خاک رسی بود.

Keywords:

Biochar , Salinity , Cadmium , Speciation , بیوچار , شوری , کادمیم , گونه بندی