مطالعه پدیدارشناسانه: روایت زوج های شاغل از بعد فرزندان در عملکرد خانواده

مقدمه: عملکرد خانواده به وسیله اشتغال همزمان زوجین دستخوش تغییراتی شده مشکلات خاصی را برای آنان ایجاد می کند. از جمله ابعادی که عملکرد خانواده زوجین شاغل را تحت تاثیر قرار می دهد، بعد فرزندان است. هدف پژوهش، استخراج تجارب زیسته زوج های شاغل از بعد فرزندان در عملکرد خانواده بود.  روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی تفسیری در شهر نورآباد لرستان انجام شد. طی این مطالعه، با بهره گیری از نمونه گیری گلوله برفی، دوازده زوج شاغل دارای رضایت زناشویی و دوازده زوج شاغل دارای تعارضات زناشویی را با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و طی بازه زمانی چهار ماهه از آبان ماه تا بهمن ماه ۱۳۹۷ مورد مصاحبه قرار گرفتند. مصاحبه ها با استفاده از روش دیکلمن، آلن و تانر که دارای ماهیت تیمی و در پدیدارشناسی تفسیری مرسوم است، تحلیل شدند.  نتایج: تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها منجر به شناسایی دو درون مایه اصلی شد که شامل عملکرد سالم با درون مایه های فرعی: کارکردهای مثبت برای فرزندان، فرزند پروری تعاملی و فرزند پروری ماهرانه و عملکرد ناسالم با درون مایه های فرعی: کارکردهای منفی برای فرزندان، فرزند پروری تقابلی، فرزند پروری مخاطره آمیز و فرزندآوری به مثابه تهدید می باشد.  بحث و نتیجه گیری: یافته های حاصل از این پژوهش با شناسایی عوامل مثبت و منفی موثر بر بعد فرزندان در عملکرد خانواده زوج های شاغل می تواند زمینه را برای تدوین برنامه ها و بسته های آموزشی جهت کاهش عوارض آسیب های فرزند پروری این نوع سبک زندگی مهیا سازد. پیشنهاد می شود یافته های این پژوهش کیفی توسط مددکاران اجتماعی، مشاوران و روانپزشکانی که با زوج های شاغل سر و کار دارند، جهت پیشگیری و آموزش مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords:

Lived Experiences , Dual-Career Couples , Family Function , Children , تجارب زیسته , زوج های شاغل , عملکرد خانواده , فرزندان