مطالعه یافته های حاصل از گمانه زنی تعیین عرصه و حریم تپه بریس در شهرستان نمین، استان اردبیل

شرق شمال غرب ایران (استان اردبیل) با وجود آثار ارزشمند در ادبیات باستان شناسی کمتر شناخته شده و گاه نگاری پیش از تاریخ و حتی دوران تاریخی آن بر اساس کاوش های حوضه دریاچه ارومیه شکل گرفته است. متاسفانه به دلیل نبود مطالعات و پژوهش های علمی و روشمند در مورد باستان شناسی نمین، اطلاعات چندانی از پیشینه و ادوار مختلف پیش از تاریخ و تاریخی منطقه در دست نیست. یکی از شاخص ترین محوطه های شهرستان نمین در استان اردبیل، تپه بریس با ۷ متر ضخامت نهشته های فرهنگی در مرکز روستای بریس است که با وجود آسیب های بسیار فراوان تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و به صورت میدانی و کتابخانه ای است. از اهداف این پژوهش می توان به تعیین محدوده عرصه تپه، تلاش برای مشخص کردن فازهای سکونتی و مطالعه انواع یافته های فرهنگی آن اشاره کرد. بر اساس کاوش گمانه زنی در تپه بریس مشخص گردید که بیشتر فازهای سکونتی در محوطه متعلق به عصر مفرغ قدیم (کوراارس II) است. پس از آن، شواهدی از دوره های سکونتی عصر آهن III، دوران تاریخی (اشکانی- ساسانی) و اسلامی میانه (سلجوقی- ایلخانی) دیده می شود. بیشتر یافته های فرهنگی حاصل کاوش نیز شامل: قطعات سفال از دوره های یاد شده، دست ابزارهای سنگی از سنگ چرت به همراه دو قطعه سنگ مادر ابسیدین از عصر مفرغ قدیم، بقایای معماری و به ویژه تنور، شواهدی از توکن های سفالی و پیکرک های سنگی و سفالی انسان و حیوان (گاومیش) و یک قطعه دستبند مفرغی بوده است.

Keywords:

"نمین" , "تپه بریس" , " گمانه زنی" , "عصر مفرغ قدیم"