مطالعه تطبیقی نقوش حیوانی سفالینه های عصر مفرغ دشت سیستان

سیستان سرزمینیست وسیع، در جنوب شرق فلات ایران که دریاچه هامون و رودخانه هیرمند از مهم ترین عوامل شکل -گیری تمدن های باستانی در این منطقه محسوب می شوند. محوطه باستانی شهرسوخته با بیش از ۱۵۰ هکتار مساحت یکی از بزرگ ترین استقرارهای عصر مفرغ ایران به شمار می آید که استقرار در این محوطه بین حدود ۳۲۰۰ تا ۲۰۰۰ ق.م تداوم و استمرار داشته است و دارای چهار دوره استقراری است که از دوره ۱ آغاز ، در دوره ۲ به اوج شهرنشینی رسیده و از دوره ۳ افول آن آغاز و در نهایت در پایان دوره ۴ متروک می شود. در طی دوران های ۲ و ۳ شهر سوخته، هنر به معنای رایج پیش ازتاریخی خود هویتی مستقل و منطقه ای می یابد. یکی از مظاهر فرهنگی و هنری این دوران سفالگری است که هم در فرم و هم در تزیین از جایگاه خاصی برخوردار است و دربردارنده بسیاری از عقاید و بینش انسان های آن دوران نسبت به جهان پیرامون است. تزیینات سفال های عصر مفرغ سیستان که به سفال های شهر سوخته نیز تعبیر می-شوند، از تنوع نقوش بسیار بالایی برخوردارند. نقوش سفال را در یک دسته بندی کلی می توان به نقوش هندسی، گیاهی، حیوانی و انسانی تقسیم نمود که در این پژوهش که بر اساس داده های حاصل از مطالعات اسنادی صورت گرفته است نگارندگان به روش توصیفی- تطبیقی به بررسی نقوش حیوانی سفال های عصر مفرغ سیستان می-پردازند. نتایج مطالعات در بردرانده آن است که تنوع در نقش و پرداختن به مفاهیم خاص، از جمله ویژگی های این نوع نقوش محسوب می شود.

Keywords:

سیستان , شهر سوخته , سفالگری , تزیینات رنگی , نقوش حیوانی