مستشاران نظامی آمریکا در ایران

حضور هیئتهای مستشاری در ایران به آغاز روند نوسازی کشور در عصر عباسمیرزا برمیگردد. از آن جایی که لزوم مقابله با تهاجمات استعماری و برقراری نظم و امنیت، دوام قدرت حاکمیت را تضمین می کرد، در بین هیئتهای مستشاری، اهمیت هیئتهای نظامی از بقیه بیشتر بوده است. بدین جهت مستشارانی از کشورهای فرانسه، انگلستان، اتریش و بعدها ایتالیا و سوئد در ایران حضور یافتند. مستشاران نظامی آمریکا در ایران بعد از جنگ جهانی دوم تا پایان دولت پهلوی حضور روزافزونی پیدا کردند. این هیئتها که از دوران اشغال ایران به دست متفقین برای نوسازی و سازماندهی نیروهای مسلح وارد ایران شدند، از بسیاری جهات با هیئتهای نظامی قبلی به لحاظ اختیارات و ماهیت حضور متفاوت بودند. این مقاله بر اساس روش اسنادی و کتابخانهای به دنبال آن است که اهداف و ماهیت حضور و برآیند اقدامات این هیئتهای مستشاری را بررسی و تحلیل نماید. یافتههای پژوهش بر آن است که حضور و ماهیت عملکرد این هیئتها را باید بر اساس نوع روابط ایران با آمریکا و سیاستهای کلان خارجی ایالات متحده در ایران و جهان تحلیل کرد. سیاستهای آمریکا در جهان بر اساس مقابله با نفوذ کمونیسم، نوسازی سیستم اقتصادی، نظامی و اجتماعی این کشورها مطابق با نظریات نوسازی و در داخل ایران براساس اتکا و حمایت از شخص شاه استوار بوده است. بنابراین باید برنامهها و اقدامات هیئتهای نظامی آمریکا در ایران را هم به عنوان جزئی از این سیاستهای کلان در نظر گرفت.

Keywords:

مستشاران نظامی , نوسازی , ایالات متحده آمریکا , جنمیش , آرمیش