ارائه مدل تاثیر بکارگیری راهبردهای معماری بیوفیلیک بر تعلق پذیری فضاهای شهری (مطالعه موردی : میدان آزادی شهر تهران)

عوامل متعددی بر مطلوبیت فضاهای شهری به عنوان عرصه های باز عمومی برای زندگی جمعی شهروندان، اثر می گذارند که از جمله مهم ترین این عوامل حس تعلق پذیری شهروندان است که بیانگر گونه ای از ارتباط عمیق فرد با محیط بوده و در آن فرد نوعی هم ذات پنداری بین خود و مکان احساس می کند. در این راستا هدف از اجرای پژوهش حاضر ارائه مدل تاثیر بکارگیری راهبردهای معماری بیوفیلیک بر تعلق پذیری فضاهای شهری با محوریت میدان آزادی شهر تهران بود . پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع کمی بود که به روش پیمایشی از نوع همبستگی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش ساکنین ، کسبه و افراد حاضر در محل بودند که ۳۰۰ نفر از آنها به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادههای پژوهش حس تعلق شهروندان به فضاهای شهری (امیری ، رستمی و دانایی فر، ۱۴۰۱ ) و پرسشنامه ای محقق ساخته شامل ۵۰ گویه بود که پایایی آن بر مبنای آلفا کرونباخ ۷۶۸ /۰ بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزارهای SPSS ۲۶ و R ۹.۲ استفاده شد. شاخص های نیکویی برازش و ۸۳۶/۰GOF= نشان داد که مدل از قدرت برازش مناسبی با دادهها برخوردار بود. تجربه مستقیم طبیعت بیشترین تاثیر را به ترتیب بر عوامل ؛ محیطی -کالبدی (۸۶۲/۰(β=، ادراکی -شناختی (۷۱۹/۰(β= و اجتماعی -فرهنگی (۵۵۶/۰(β=، تجربه غیرمستقیم طبیعت بیشترین تاثیر را به ترتیب بر عوامل ؛ محیطی -کالبدی (۷۲۹/۰(β=، ادراکی -شناختی (۶۴۵/۰(β= و اجتماعی -فرهنگی (۵۶۷/۰(β= و ماهیت فضا و مکان بیشترین تاثیر را به ترتیب بر عوامل ؛ محیطی -کالبدی (۷۳۲/۰(β=، اجتماعی -فرهنگی (۶۵۴/ ۰(β= و اجتماعی -فرهنگی (۶۳۶/۰(β= دارند. بنابراین بکارگیری راهبردهای طراحی و معماری بیوفیلیک با ایجاد محیط مناسب و مطبوع بر حس تعلق شهروندان به فضاهای شهری تاثیر می گذارد و منجر به ارتقاء عوامل محیطی -کالبدی ، اجتماعی -فرهنگی و ادراکی -شناختی شهروندان شده و کیفیت زندگی محیطی آنان را بهبود می بخشد.

Keywords:

معماری بیوفیلیک , تعلق به مکان , فضاهای شهری , میدان آزادی شهر تهران.