بررسی عملکرد و مقاومت ارقام گندم پاییزی نسبت به محدودیت آبی در استان آذربایجان شرقی

این پژوهش در طی دو فصل رشد برای بررسی اثر محدودیت آبی (قطع آبیاری در مرحله خوشه دهی ) بر رشد، محصول دانه و مقاومت ارقام مختلف گندم پاییزی (حیدری ، میهن ، زرینه ، روملی و تام ۱۱۳) در شرایط آب و هوایی استان آذربایجان شرقی اجرا شد. تنش آبی موجب تسریع رسیدگی دانه ، کاهش ارتفاع بوته ، وزن هزار دانه و محصول بیولوژیکی و دانه در ارقام موردمطالعه گردید. ارقام میهن و روملی در مقایسه با سایر ارقام دارای طول دوره رشد طولانی تر (زمان رسیدگی به رسیدگی فیزیولوژیکی ) و وزن دانه بیشتری بودند که درنهایت موجب برتری آنها در تولید محصول دانه گردید. کمترین محصول دانه در رقم تام ۱۱۳ ثبت شد. در مقایسه ارقام موردمطالعه توسط شاخص های مقاومت ، رقم میهن دارای بیشترین شاخص STI (شاخص مقاومت به تنش خشکی ) و MP (شاخص میانگین عملکرد در شرایط تنش آبی و شرایط معمول آبیاری ) بود. کمترین شاخص ) SSI شاخص حساسیت به تنش آبی ) نیز در رقم میهن مشاهده شد. ازنظر مقاومت به تنش آبی بعد از رقم میهن ، رقم روملی در رتبه دوم قرار گرفت . سایر ارقام موردمطالعه باوجوداینکه تولید محصول قابل قبولی در واحد سطح داشتند، در قیاس با رقم میهن و روملی دارای شاخص های مقاومت ضعیف تری بودند که نشاندهنده اختلاف بالای محصول دانه آنها در شرایط معمول و تنش زا است . نتایج این تحقیق کشت رقم میهن و روملی را در شرایط محدودیت آبی استان آذربایجان شرقی مناسب می داند.

Keywords:

وزن دانه , شاخص مقاومت , ارتفاع بوته , رسیدگی فیزیولوژیکی , رقم میهن