تبیین گونه شناسی خانه های بومی - سنتی دارای حیاط مرکزی شهر یزد

حیاط مرکزی ، درکنار سازماندهی فضاهای مختلف در پیرامون خود، با توجه به جریان گردش خورشید ، سبب می شد تا بخش های مختلف خانه هرکدام به فصلی از سال اختصاص یابند و نوعی گردش فصلی در خانه ایجاد شود. یزد به عنوان یک شهر تاریخی در منطقه اقلیم گرم و خشک ایران قرار گرفته وخواستگاه یکی از بارزترین نمونه های معماری بناهای مسکونی حیاط مرکزی دار می باشد. با توجه به اینکه حیاط مرکزی به عنوان یکی از فضاهای اصلی در بناهای مسکونی شهر یزد به شمار می رود. برخی پژوهشگران در بیان گونه شناسی به دو منظر گونه شناسی کالبدی و گونه شناسی زیستی اشاره داشته اند. برخی دیگر شناسایی و دسته بندی گونه ها را بر اساس خصوصیات مورفولوژی می دانند که بر اجزاء و عناصر یک پدیده حاکم است . طبقه بندی بر پایه اصول و ویژگی های مشترک، گام مهمی در راستای شناخت پدیده ها است . بنابراین مقاله حاضر با رویکردی مروری -تحلیلی انجام شده است ، که در آن به جمع آوری داده ها از طریق بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مرور مفاهیم سازمان فضائی خانه های بومی و گونه شناسی آن پرداخته شده است تا در این بین به گونه شناسی جامعه در مورد خانه های بومی حیاط مرکزی دار شهر یزد دست یابیم . نتایج نشان میدهدکه در شهر یزد با توجه به خانه های حیاط مرکزی دار یزد، دارای سه گونه حیاط مرکزی می باشند که عبارتند از خانه های حیاط مرکزی دار تک حیاطه ، دو حیاطه و چند حیاطه که هرکدام دارای ویژگیهای منحصر به فردی می باشند که بیانگر طراحی اقلیمی خونه های بومی یزد می باشد .

Keywords:

گونه شناسی , حیاط مرکزی , معماری بومی , شهر یزد