تصویر شاهنشاهان هخامنشی در نوشته های آیسخولوس و هرودت: مقایسه روایت ها

این پژوهش روایت های آیسخولوس و هرودت از شاهنشاهان هخامنشی را به تصویر کشیده و می کوشد تا نشان دهد ایشان چگونه روایتی از شاهنشاهان هخامنشی به دست داده و در این باره بر چه منابعی تکیه کرده اند. موضوعی که به آن پرداخته شده، تصویر شاهنشاهان هخامنشی در نوشته های آیسخولوس و هرودت: مقایسه روایت ها است. مسئله ای که مطرح بوده، این است که آیسخولوس و هرودت هر یک در روایت خویش از چه منابعی بهره برده و چگونه روایتی به دست داده اند. رویکرد این پژوهش، اندیشه ای است. یعنی به واکاوی اندیشه هرودت و بهره گیری وی از منابع مختلف در روایت وی از شاهنشاهان هخامنشی می پردازد. مدعای اصلی اینکه هرودت در عین استفاده از منابع دیگر، تا حد زیادی تحت تاثیر روایت آیسخولوس از شاهنشاهان هخامنشی و لشکرکشی خشیارشا به یونان می باشد. نتیجه آنکه روایتی که هرودت از شاهنشاهان هخامنشی و لشکرکشی خشیارشا به یونان به دست می دهد، تا حد زیادی برگرفته از روایت آیسخولوس است. فراز و فرودهایی که هرودت در زندگی شاهنشاهان هخامنشی و به ویژه خشیارشا به تصویر می کشد و تاثیر دخالت خدایان و سرنوشت در زندگی آنها، همگی یادآور تراژدیهای یونان باستان، در اینجا بطور مشخص ایرانیان آیسخولوس می باشند. در عین حال هرودت از منابع دیگری نیز بهره برده و جزئیات بیشتری نسبت به آیسخولوس به دست می دهد. با وجود این، روایت آیسخولوس دهه ها مقدم بر روایت هرودت بوده و به روزگار واقعه نزدیک تر است. همچنین روایت وی از شاهنشاهان هخامنشی، آنگونه که از زبان آتوسا، داریوش و خشیارشا روایت می شود، تفاوت هایی با روایت هرودت دارد که قابل توجه اند.

Keywords:

هرودت , تواریخ , آیسخولوس , ایرانیان , شاهنشاهان هخامنشی , تراژدیهای یونانی