استفاده از وارون سازی مرز تیز و نواحی شکاف برای تفسیر بهینه داد ه های مگنتوتلوریک در شمال غرب ایران

وارون سازی داده های مگنتوتلوریک (MT) از نظر ریاضی یک مسئله غیرخطی و فرومعین است. اغلب الگوریتم ها به منظور رفع مشکل بدوضع بودن این مسئله از رویکرد تیخونوف استفاده کرده و برمبنای یافتن هموارترین مدلی که بر داده ها برازش می یابد، پاسخ مسئله را تثبیت می سازند. اما در مواردی که سایر داده های ژئوفیزیکی (مثلا داده های چاه پیمایی و لرزه نگاری) حاکی از وجود ساختارهای زیرسطحی تقریبا یکنواخت و مجزا با مرزهای تیز هستند، اعمال قید هموارترین مدل می تواند نتایجی ارائه دهد که از نظر زمین شناسی غیرواقعی هستند. هدف این تحقیق تعیین آن است که در چنین مواردی چگونه می توان با استفاده از نواحی شکاف در مدل آغازین وارون سازی و نیز انجام وارون سازی مرز تیز، نتایج حاصل از وارون سازی داده های مگنتوتلوریک را ارتقاء بخشید. بدین منظور چهار مدل مصنوعی درنظر گرفته شده و پاسخ های مگنتوتلوریک آنها با استفاده از مدل سازی پیشرو المان های محدود تولید و با نوفه ترکیب شده اند. در گام بعد، مدل های حاصل از وارون سازی این داده ها با اعمال روش های هموارترین مدل، نواحی شکاف و مرز تیز باهم مقایسه شده اند. این نتایج نشان می دهند که درآمیختن اطلاعات حاصل از سایر روش ها در مدل اولیه وارون سازی، به صورت نواحی شکاف و مرزهای تیز، این امکان را فراهم می آورد که بتوان فضای پارامترهای مدل را به طور دقیق سنجید و نتایجی که به واقعیت نزدیک تر هستند به دست آورد. در پایان نحوه عملکرد این الگوریتم های مختلف بر مجموعه ای از داده های صحرایی که در امتداد سه پروفیل در شمال غرب ایران برداشت شده اند، ارزیابی شد و نتایج آنها با هم مقایسه شدند. مقایسه این نتایج نشان داد که علی رغم کاربرد روش های مختلف وارون سازی، ساختارهای اصلی بازیابی شده در مدل های وارون یکسان هستند. بنابراین حضور این ساختارها مستقل از روش وارون سازی بوده و صرفا از روی داده ها بازیابی شده اند.

Keywords:

مرز تیز , مگنتوتلوریک , ناحیه شکاف , وارون سازی , هموارترین مدل