واکاوی نقش توانمند سازی متاثر از رویکرد برنامه ریزی در توسعه اجتماعی – فرهنگی پایدار سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان همدان

بدیهی است با اینکه توانمندسازی در تغییرشیوه زندگی ساکنان روستایی موثر است اما به دلیل غلبه رویکرد عقلایی گرایی در نظام برنامه ریزی ایران جایگاه توانمندسازی ساکنان روستایی در برنامه ریزی ها و سیاست-گذاری ها کشور مورد توجه قرار نگرفته است. در پژوهش حاضر که به شیوه اسنادی و پیمایشی انجام شده، هدف بررسی تاثیر نوع برنامه ریزی در توانمندسازی روستاییان و در نهایت اثر آن در توسعه اجتماعی – فرهنگی پایدار سکونتگاه های روستایی است. جامعه آماری این تحقیق سکونتگاه روستایی دارای سکنه بخش مرکزی پیرامون شهرستان همدان است. از کل ۱۰۷ روستای دارای سکنه شهرستان همدان ۵۰ سکونتگاه به صورت تصادفی انتخاب شدند.انتخاب سکونتگاه های روستایی با استفاده از نمونه گیری ترکیبی تصادفی شامل نمونه گیری نسبی یا طبقه ای بوده است. حجم نمونه انتخاب شده برابر با ۳۸۲ خانوار به صورت تصادفی است.جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات علاوه بر فنون توصیفی ازضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چند متغیره برای سنجش رابطه و اثرگذاری بین متغیرهای پژوهش استفاده شد.نتایج بدست آمده نشان داد از تعداد ۱۴ شاخص مورد بررسی تعداد ۷ شاخص(آموزش واطلاع رسانی، نوع ونحوه مشارکت،سرمایه اجتماعی، بهبود سطح زندگی افراد ،خود تعیینی،اعتمادواطمینان و شفاف سازی) ازنظر کارشناسان و پاسخگویان روستایی در ارتباط با مولفه توسعه اجتماعی- فرهنگی روستاهای موردمطالعه، رابطه همبستگی معنی داری دارند. در واقع نتایج بدست آمده از آزمون پیرسون نشان دهنده وجود رابطه بین رویکرد برنامه ریزی با توانمندسازی و توسعه اجتماعی – فرهنگی پایدار روستاهای ناحیه موردمطالعه است.

Keywords:

توانمندسازی , توسعه اجتماعی– فرهنگی , شهرستان همدان , عقلانیت ابزاری