بررسی آینده شوری خلیج گرگان متاثر از سناریوهای خوش بینانه، بینابینی و بدبینانه کاهش تراز آب در دریای کاسپی

بر پایه پژوهش های انجام شده ادامه کاهش تراز آب در دریای کاسپی متاثر از گرمایش کره زمین در یک صده پیش رو دور از انتظار نخواهد بود. خلیج گرگان با نگاه به جای گیری در بخش کم ژرفای فلات قاره با خشکی زدگی ناشی از کاهش تراز آب دریای کاسپی و افزایش شوری روبه رو می باشد. در این پژوهش تلاش گردیده است، با بکارگیری مدل سازی ریاضی نسبت به برآورد شوری خلیج گرگان متاثر از سناریوهای خوش بینانه، بینابینی و بدبینانه کاهش تراز آب در خلیج گرگان اقدام گردد. در مدل سازی ها انگاره بر آن است که پیوند مداوم خلیج با دریا تنها از راه کانال آشوراده برقرار باشد. ویژگی های برآورد شده دربرگیرنده مساحت خشکی زایی، میزان شوری و میزان نمک دریافتی در سواحل در تمامی سناریوها می باشد. فرنود پژوهش بیان می دارد که خلیج گرگان متاثر از سناریو خوش بینانه حداکثر تا سال ۱۴۴۲ خورشیدی با میانگین شوری ۱۶۶/۴ گرم برلیتر و در سناریو بینابینی حداکثر تا سال ۱۴۱۶ خورشیدی با میانگین شوری ۴۹/۳ گرم برلیتر و در سناریو بدبینانه حداکثر تا سال ۱۴۱۲ خورشیدی با میانگین شوری ۲۸ گرم برلیتر به زندگانی خود پایان خواهد داد. میزان شوری خلیج گرگان در سناریو خوش بینانه به شدت افزایش خواهد یافت. هرچند در سناریو بدبینانه خلیج گرگان زودتر دچار خشکی زدگی شده با این وجود میزان نمک دریافتی سواحل در این سناریو کمتر از دیگر سناریوها می باشد. بیشترین و کمترین میزان نمک برجا مانده بر روی سواحل در سناریو های خوشبینانه و بدبینانه بترتیب به بیش از ۴ میلیون تن برآورد گردید. پیشنهاد می گردد نسبت به ایجاد کانال های تعویض آب و یا شیوه های پمپاژ برای خلیج گرگان با هدف کاهش شوری و پژوهش برای اجرای برنامه سازگاری در خلیج گرگان همگام با افت و خیز تراز آب در دریای کاسپی اقدام شتاب ناک انجام گردد.

Keywords:

خلیج گرگان , دگرگونی های اقلیمی , دریای کاسپی , شوری , خشکی زدگی