بررسی تاثیر خستگی شناختی بر انعطاف پذیری شناختی با توجه به نقش واسطه ای نیاز به شناخت در دانشجویان دختر

تحصیل در دانشگاه همواره همراه با عوامل فشارزای متعددی می‎باشد، انعطاف پذیری شناختی مفهومی است که به عنوان یک مهارت مهم برای تسلط افراد در موقعیت‎های مختلف و فشارزا به رسمیت شناخته شده‎است، براین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر خستگی‎شناختی بر انعطاف‎پذیری شناختی دانشجویان با نقش واسطه‎ای نیاز به شناخت اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان اراک مقطع کارشناسی که در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ مشغول به تحصیل بودند؛ که از این تعداد، ۶۰ نفر به‎عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. برای جمع‎آوری داده­ها از پرسشنامه نیاز به شناخت NFC)) کاسیوپو و پتی، تکالیف تشخیصی مشابه با تکالیف سدک و کافتا، نرم‎افزار آزمون ویسکانسین (نسخه ایرانی) شاهقلیان و همکاران استفاده گردید. براساس پرسشنامه نیاز به شناخت، آزمودنی ها ابتدا به دو گروه ۳۰ نفره براساس نیاز به شناخت بالا و پائین تقسیم شدند، و سپس هر یک از گروه ها به‎صورت تصادفی در گروه های ۱۵ نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آزمایش دارای دو مرحله بود. در مرحله اول آزمودنی­ها با تکالیف شناختی روبه­رو شدند و به‎دنبال آن در مرحله دوم به منظور مقایسه گروه­ها براساس میزان خستگی‎شناختی، آزمون انعطاف­پذیری شناختی اجرا شد. داده­های پژوهش با استفاده آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که خستگی‎شناختی بر انعطاف­پذیری شناختی اثر منفی و معنی­داری دارد و نقش تعاملی نیاز به شناخت در رابطه با متغیرهای پژوهش تایید شد. یافته­های ­پژوهش حاضر، ضرورت توجه و تاکید بر نقش محوری متغیرهای خستگی‎شناختی و نیاز به شناخت را در میزان انعطاف­پذیری شناختی افراد مورد بررسی قرار می­دهد.

Keywords:

need for cognition , cognitive exhaustion , cognitive flexibility , انعطاف پذیری شناختی , خستگی شناختی , نیاز به شناخت , حل مسئله