نسبت سنجی جهان شمولی حقوق بشر و اصول غیرقابل بازنگری؛ با تاملی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 24

This Paper With 36 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PLR-25-82_001

تاریخ نمایه سازی: 19 اردیبهشت 1403

Abstract:

اصل «جهان شمولی» به ویژه پس از جنگ جهانی دوم و از رهگذار شناسایی در «اعلامیه جهانی حقوق بشر»، افزون بر صبغه فلسفی اهمیت حقوقی نیز یافته است. این اهمیت صرفا در «نظام بین المللی حقوق بشر» خلاصه نشده و «نظام های حقوقی ملی» را نیز تحت تاثیر قرار داده است. از سوی دیگر، «دستورگرایی» به مثابه پارادیم غالب در حقوق عمومی مدرن و البته همزاد جهان شمولی، با چالش هایی جدی روبرو شده که مهمترین آن ها «قواعد غیرقابل بازنگری» است. از این رو پرسش اصلی مقاله آن است که نخست، نسبت میان اصل جهان شمولی و قواعد غیرقابل بازنگری در قوانین اساسی چیست؟ و دیگر اینکه رویکرد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در این باره کدام است؟ یافته های پژوهش متکی بر روش «هنجاری» و گردآوری اطلاعات از طریق «کتابخانه ای»، حاکی از آن است که قواعد غیرقابل بازنگری به نحو اجتناب ناپذیری پیامد «تاریخی» و «منطقی» اصل جهان شمولی حقوق بشر به شمار می روند. نیز تدقیق در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در این خصوص نشان می دهد علی رغم پذیرش برخی عناصر هسته ای مشترک راجع به قواعد غیرقابل بازنگری توسط مقنن اساسی ایران، اصل جهان شمولی حقوق بشر به رسمیت شناخته نشده است؛ آنچه بازنگری در این اصل و حرکت به سوی «دستورگرایی فراملی» را ناگریز می سازد.

Keywords:

جهان شمولی حقوق بشر , قواعد غیر قابل بازنگری , دستورگرایی فراملی

Authors

جواد یحیی زاده

دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

محمد محمدی گرگانی

استادیار حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • کتاب­هاآلبرت، ریچارد، اصلاح ناپذیری قانون اساسی در نظریه و عمل، ...
  • احمد کسوله، عمر، «جهان شمولی حقوق بشر در مقابل تنوع ...
  • راسخ، محمد، حق و مصلحت، مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه ...
  • راسخ، محمد، نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی (تهران: ...
  • صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، جلد سوم ...
  • صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ...
  • قاری سیدفاطمی، سیدمحمد، حقوق بشر معاصر، دفتر اول، درآمدی بر ...
  • قاضی، ابوالفضل، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی (تهران، میزان، ۱۴۰۰) ...
  • عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی: حقوق اساسی و مبانی قانون ...
  • کاتوزیان، ناصر، مبانی حقوق عمومی (تهران: میزان، ۱۳۹۵) ...
  • گرجی ازندریانی، علی اکبر، بازنگری قانون اساسی: بازاندیشی در همنشینی ...
  • ویژه، محمدرضا، مبانی نظری و ساختار دولت حقوقی (تهران: جنگل، ...
  • هایک، فردریش فون، قانون، قانون گذاری و آزادی، گزارش جدیدی ...
  • مقاله هابستانی، احمد، «دو روایت از جهان شمولی حقوق بشر: ...
  • تقی زاده، جواد و فدایی جویباری، معصومه، «بررسی اصل ۱۷۷ ...
  • خلیلی، محسن، «مقایسه مساله بازنگری در دو قانون اساسی مشروطیت ...
  • ذاکریان، مهدی، «ایران و جهان شمولی قواعد بنیادین حقوق بشر»، ...
  • قاری سیدفاطمی، سیدمحمد و همکاران، «قطار جهانشمولی حقوق بشر بر ...
  • علم الهدی، حجت الله و مصطفی منصوریان، «مبنا، ماهیت و ...
  • غمامی، سیدمحمدمهدی و سیدحسن حسینی، «مبانی نظری امکان بازنگری بنیادین ...
  • محبی، داود و اعظم طالب نجف آبادی، «حق تعیین سرنوشت ...
  • مسعودی، جهانگیر، «بررسی تطبیقی هرمنوتیک فلسفی و آرای روشنفکران مسلمان»، ...
  • ReferencesAlbert, R, Constitutional Amendments: Making, Breaking, and Changing Constitutions (Oxford: ...
  • Albert R & Bertil, E, An Unamendable Constitution? Unamendability in ...
  • Bjørn Erik Rasch & Roger D. Congleton, “Amendment Procedures and ...
  • Bourgeois, Bernard, Philosophie et droit de l’homme de Kant à ...
  • Donnelly, J. Traditional Values and Universal Human Rights: Caste in ...
  • Gray Jacobsohn, Constitutional Identity (Harvard: Harvard University Press, ۲۰۱۰) ...
  • Hayek, F, The Constitution of Liberty (Chicago: Chicago Press: ۱۹۷۸) ...
  • Hegel, G, Morceaux choisis (Paris: Gallimard, ۱۹۳۹) ...
  • Kant, Emmanuel, Critique de la raison pratique (Paris: Gallimard, ۱۹۸۵) ...
  • Roznai, Y, Unconstitutional Constitutional Amendments: The Limits of Amendment Powers (Oxford: ...
  • Schwartzberg, M. Democracy and Legal Change (Cambridge: Cambridge University Press: ...
  • Albert, R, “Constitutional Handcuffs”, Ariz State Law Rev, No. ۴۲, ...
  • Albert, R, Counterconstitutionalism, Dalhousie Law J, Vol. ۳۱, No. ۱, ...
  • Donnelly, J, “The Relative Universality of Human Rights”, Human Rights ...
  • Goodhart, M “Origins and Universality in the Human Rights Debates: ...
  • Loughlin, M. “The Silences of Constitutions”, International Journal of Constitutional ...
  • Vakilian, H, “Constitutional Utopianism: A Case Study of the Constitution of the Islamic ...
  • نمایش کامل مراجع