تحلیل سبک شناسانه نثر روزنامه های دوره قاجار

بررسی نثر مطبوعات از دو جهت سودمند است : اول بررسی سیر نثر فارسی که بی شک یک گونه مهم و تاثیرگذار آن نثر مطبوعاتی است ؛ دوم از منظر مطالعات رسانه ای . در هر دو زمینه مطالعات ما اندک است . این مقاله می تواند کمک کند تحول نثر فارسی و زمینه های سادهنویسی را بهتر و دقیق تر و علمی تر بشناسیم . نثر مطبوعاتی چندین دوره دارد. ما مطالعه سبک نثر مطبوعاتی را در دوره قاجار برگزیدیم . تحلیل سبک شناسانه نثر بیست روزنامه از سالهای آغازین روزنامه نگاری تا پایان دوره قاجار، موضوع اصلی این پژوهش است و سعی شد که ویژگی های سبکی این روزنامه ها در پنج لایه آوایی (متغیر تاریخی ، واجآرایی ، سجع و جناس)، واژگانی ( رمزگان، عامیانگی ، کهن گرایی ، فرنگی مآبی ، عربی مآبی ، تکرار و ترادف)، نحوی (طول جمله ، پیوستار بلاغی و سبک جمله ، جا به جایی ارکان جمله ، حذف بی قرینه فعل ، کاربرد وجه وصفی )، بلاغی و ایدئولوژیک در ارتباط با هم بررسی شود. در دوران حکومت قاجار حوادثی رخ داد که در پی آن ضرورت دستیابی به علوم و فنون جدید، بسیار احساس شد؛ با توجه به این ضرورت، افرادی مانند عباسمیرزا و امیرکبیر برای بهبود اوضاع کشور تلاشهایی کردند. تلاش این دو در قالب ورود صنعت چاپ و روزنامه نگاری نتیجه داد. ورود روزنامه به عرصه اجتماع تاثیر خود را بر سادگی نثر سایر گونه ها گذاشت . از مهم ترین ویژگی های سبکی روزنامه های این دوره کاربرد فراوان واژگان و تعابیر عربی و تاحدودی فرنگی وکوتاهنویسی جملات است .

Keywords:

سبک شناسی , نثر معاصر , نثر مطبوعات , دوره قاجار