معرفت و آگاهی و شناخت اساس نظام آفرینش و هستی است. مقوله عقل، که بینش و اندیشه در مدار آن قرار دارد به عنوان محوریت نظام
مهدویت مورد بحث است. این نوشتار بر آن است که اهمیت و ضرورت وجود عقل را برای رسیدن به شهر آرمانی
مهدویت بیان کند و بر همین اصل ابتدا به عالم ذر اشاره می کند که در آن خداوند از بندگانش میثاق گرفته و عهد بسته است که گواهی بدهند او پروردگار است. به تبع این گواهی، هدفدار بودن آفرینش در قالب انسان مطرح می شود که امانت دار ودیعه الهی است. درواقع بار مسئولیت بر دوش انسانی است که قطعا صاحب آگاهی است و همین تمایزدهنده او با سایر موجودات است. بر پایه همین صاحب اندیشه و فکر بودن است که خداوند او را به شهادت می گیرد. مقاله پیش رو از درون انسان آگاه به عقلانیتی می رسد که باید در نظام هستی و خلقت به موجودیت برسد. این عقل با تفکر و عبودیت تکامل یافته تا در پرتو کلام نورانی و روایات معتبر که بشارت دهنده منجی است، شرایط ظهور را فراهم سازد. برای طی این مسیر، پس از تبیین روز ازل و میثاق، تفاوت آموزه های دینی با غیرمتافیزیک را ترسیم می کند تا از درون آن انسان۵ عقل مدار و اندیشه محور دینی رامتصور کند و در نهایت به این نتیجه دست یابد که شرایط و زمان ظهور امام عصر(عج) در پرتو عقل تکامل یافته انسان میسر است که با دست کفایت ولی عصر کامل می گردد.