بررسی ریخت شناسی و تنوع ژنتیکی گیاه استبرق(Calotropis procera )در ایران

گونه )Calotropis proceraاستبرق)از خانواده (خرزهره)Apocynaceae و زیر تیره Asclepedioideae است. این گیاه بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آفریقا ،آسیا است و به وفور در خاورمیانه یافت میشود . این گونه در استرالیا و جزایر اقیانوس اطلس ، مکزیک ، آمریکای جنوبی و مرکزی و جزایر کارائیب نیز رویش دارد. این گونه در رویشگاه های خشک و شور ۱۵۰)تا ۱۰۰۰میلی متر بارندگی) و گاهی اوقات در خاکهای کاملا زهکشی شده در نواحی با بیش از ۲۰۰۰میلی متر بارندگی سالیانه می روید .استبرق معمولا تا ارتفاع ۱۰۰۰متر از سطح دریا رشد میکند. این گیاه در ایران در مناطق گرمسیر و سواحل جنوبی دریای عمان از خوزستان تا مکران بلوچستان دیده می شود. این گیاه دارای اهمیت بسیار زیاد دارویی ،اقتصادی (صنعتی) و اکولوژیکی می باشد، در عین حال این گیاه دارای شیرابه سفید رنگ سمی است. در این مطالعه صفات مورفولوژیکی و مولکولی متعلق به گونه Calotropis proceraبه لحاظ صفات ریخت شناسی مورد برسی قرار میگیرد. در مجموع، ۱۰ صفت کمی و ۷ صفت کیفی در ارتباط با ساختمان تشریحی استبرق، مورد ارزیابی و اندازهگیری قرار گرفتند. در بررسی تشریحی این گونه، صفاتی همچون وجود فرم رویشی درختی و درختچه ای ، نوع خاک ،شکل برگ ،اندازه دمبرگ ، ضخامت برگ ،رنگ بذر ،رنگ کرک ابریشمی ،نسبت طول به عرض برگ ،فاصله میانگره ،اندازه دمگل، اندازه بذر ،اندازه میوه ،اندازه کرک ابریشمی و... از ویژگیهای بارز ریخت شناسی این گونه در ایران می-باشند.

Keywords:

Calotropis procera , صفات ریخت شناسی استبرق , سیستان و بلوچستان , polymorphism