سنجش و تحلیل تاب آوری محلات ناکارآمد شهری مشهد در مواجه با بحرانهای انسان-ساخت همچون جنگ از منظر اصول پدافند غیرعامل (مورد پژوهی : محله امام هادی (ع))

طی سالهای اخیر، آسیب پذیری بافت های فرسوده شهری از یک سو به سبب فرسودگی کالبدی و عملکردی این نوع بافت ها، در مواقع بروز بحرانهای انسانساخت از قبیل جنگ و مخاطرات طبیعی افزایش یافته و از سوی دیگر به سبب وجود مراکز مهم جمعیتی همانند مساجد جامع ، مراکز اقتصادی حیاتی شهر همچون بازار تاریخی و همچنین قرارگیری برخی از مراکز اداری و سیاسی مهم شهری در دل این نوع بافت ها، بافت های فرسوده شهری را به یک نقطه هدف مناسب برای دشمن بدل نموده که در صورت تهاجم ، میزان تلفات جانی و مالی در آن به شدت افزایش خواهد یافت که این مسئله ضرورت برنامه ریزی برای تاب آوری این بافت ها با محوریت پدافند غیرعامل را دوچندان نموده است . بدین ترتیب ، پژوهش حاضر در راستای سنجش و تحلیل وضعیت تاب آوری محله امام هادی (ع) شهر مشهد در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با محوریت پدافند غیرعامل انجامگرفته است . در این پژوهش ، پس از مرور مبانی و مفاهیم نظری مرتبط ، به تدوین چارچوب سنجشی این پژوهش اقدام شده و سپس مبتنی بر آن، پرسشنامه ای محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت بین ۱۵۰ نفر از ساکنان محله امام هادی (ع) به صورت تصادفی توزیع شده و نتایج حاصل از پرسشنامه آنها با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای مورد تجزیه وتحلیل واقع شده است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که محله امام هادی (ع) شهر مشهد از منظر مولفه های کالبدی (با میانگین ۳۵/۲) و مدیریتی - نهادی (با میانگین ۸۷/۱) تاب آوری محلی در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با محوریت پدافند غیرعامل در وضعیت مطلوبی به سر نمی برد؛ بدین ترتیب می توان اذعان داشت که محله امام هادی (ع) شهر مشهد (با میانگین ۱۱/۲) از منظر تاب آوری محلی در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با محوریت پدافند غیرعامل از شرایط مطلوبی برخوردار نیست که از این نظر، ارائه راهکارهای برنامه ریزانه و طراحانه در راستای بهبود تاب آوری این محله در برابر تهدیدات نظامی و جنگ با تاکید بر اصول پدافند غیرعامل ضرورت پیدا می کند.

Keywords:

تاب آوری , بافت فرسوده , بحران , پدافند غیرعامل , محله امام هادی (ع) شهر مشهد.