چگونه توانستم با تقویت سواد دیجیتالی دانش آموزانم ، زمینه را برای بهبود مهارت خودکارآمدی آنان فراهم نمایم ؟

یکی از موضوعات مهم در رشد شخصیت دانش آموزان، موضوع خودکارآمدی است . هدف اقدام پژوهی حاضر، بهبود مهارتهای خودکارآمدی برخی از دانش آموزان با بهرهگیری از مولفه های سواد دیجیتال بود. نمونه موردنظر، دو تن از دانش آموزان دختر پایه دوم دارای خودکارآمدی پایین بودند. ابزارهای پژوهش ، چک لیست معلم ساخته خودکارآمدی قبل و بعد از مداخله و پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران (۱۹۸۲) بودند. یافته های چک لیست خودکارآمدی قبل از مداخله نشاندهنده خودباوری پایین ، عدم مداومت در انجام فعالیت ها، ندارند، اجتناب از موقعیت های چالشی ، عدم استقلال در کارها و جرئت ورزی پایین در هر دو دانش آموز بود. میانگین دانش آموز اول ( ۶۷/۲۳) و دوم (۲۹ /۲۴) نیز خودکارآمدی پایین آنان را تایید نمود. به منظور بهبود خودکارآمدی این دانش آموزان، پروتکلی اجرایی جهت آموزش سواد دیجیتال طراحی شد. در این پروتکل ، سواد دیجیتال به چهار مولفه سواد اطلاعاتی ، ارتباطات و همکاری ، مهارتهای یادگیری ، سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات تقسیم شدند. برای هرکدام از این مولفه ها در دو حوزه آموزش حضوری و آموزش غیرحضوری برنامه هایی تدارک دیده شد. پس از انجام مداخلات، دانش آموزان موردنظر از موقعیت های چالشی استقبال می کردند، در انجام کارهایشان استقلال بیشتری به خرج می دادند و جرئت ورزیشان بهبود پیدا کرده بود. همچنین میانگین خودکارآمدی دانش آموز اول (۷۳/۴۳ ) و دانش آموز دوم (۲۷/۶۷) به دست آمد که نشان از بهبود معنادار خودکارآمدی دانش آموزان پس از اجرای سواد دیجیتال بود. به کارگیری سواد دیجیتال در کلاس درس منجر به افزایش خودکارآمدی دانش آموزان شده است . درمجموع نتایج به دست آمده نشان داد به کارگیری مولفه های سواد دیجیتالی در بهبود خودکارآمدی دانش آموزان موثر بوده و این دانش آموزان در هر سه مولفه خودکارآمدی (آموزشی ، عملکردی و اجتماعی ) پیشرفت چشمگیری از خود نشان دادند.

Keywords:

خودکارآمدی , سواد دیجیتالی , سواد اطلاعاتی , ارتباطات و همکاری , مهارتهای یادگیری .