موضوع: تاثیر معنویت در شکل گیری شخصیت انسان و تفاوت انسان معنوی دینی با انسان معنوی سکولاری

واژه معنویت ، حداقل در ده سال اخیر، نظر برخی از اندیشمندان و روشنفکران را در بین طیف های متنوع فکری جهان ، به خود جلب کرده است. انسان با توجه به ساحت دوبعدی خود نیاز به معنویت دارد. معنویت و معناداری زندگی ، موضوعی است که در تفکر سنتی دینی و دنیای متجدد سکولار را مقابل یکدیگر قرار داده است. پرسش اساسی این است که «آیا معنویت در شکل گیری شخصیت انسان تاثیر دارد؟» و در ادامه معنویت دینی و سکولاری چه تفاوت هایی دارند؟ معنویت در حوزه ادیان سنتی ، به دلیل پیوستگی و تعامل بسیار با دین داری ، به یک مفهوم مستقل و دارای ویژگیها ، پیامدها ، آسیب شناسی و خاستگاه مخصوص به خود تبدیل نشده است.اما امروزه بر اثر فرایند سکولاریزاسیون و کاسته شدن جایگاه دین ، به معنویت سکولار توجه بسیاری می شود . معنویت دینی متکی بر جهان غیرمادی و امور روحانی است و می تواند ارزش های اخلاقی دین، امر قدسی یا غیبی ، عرفانی و ... و یا هر نوع حالت معنوی و روحانی در زندگی را شامل شود. معناداری سکولار بر این نکته متمرکز است که زندگی معنادار معلول عقلانیتی است که در نتیجه کنش آزادانه ، آگاهانه ، ارادی و هدفمند انسان حاصل می شود و باید ثمره آن بهبود شرایط زندگی دنیوی انسان باشد. با این برداشت ، روشن می شود میان دو مقوله دین داری و معنویت تفاوت بنیادین وجود دارد ، گویی معنویت می تواند از دین داری منفک شود. تفاوت دین داری و معنویت در این است که اگر دین داری از سر بندگی نباشده دین داری نیست ؛ اما اگر معنویت از سر بندگی باشد ، معنویت نیست. وجوه تشابه میان معنویت اسلامی و معنویت سکولار را می توان از جمله چنین برشمرد باطن گرایی، نفی مادی گرایی ، تاثیرات عمیق بر افراد و جوامع ... آنچه سکولاریسم مدعی تلاش برای تحقق آن است ، شناخت حقیقت جهان و تصفیه اندیشه های انسانی از خرافات و انحرافاتاست.وقتی خرافات از حقیقت دین جدا شود ، آنچه می ماند ، دین عقلانی و معنادار است.

Keywords:

معنویت , سکولار , شخصیت انسان , معنویت دینی , معنویت سکولاری