کاربرد الگوریتم چندهدفه بهینه سازی ازدحام ذرات در بهره برداری کمی-کیفی از منابع آب مطالعه موردی: سد و رودخانه دز

در تحقیق حاضر سیستم منابع آب سطحی رودخانه دز حد فاصل سد تنظیمی دز تا بندقیر برای توسعه یک مدل کمی- کیفی که قادر به استخراج سیاست های بهره برداری بهینه باشد انتخاب شد. برای شبیه سازی وضع موجود بهره برداری، تحت عنوان سناریوی مرجع، اتصال دینامیک بین مدل های کمی و کیفی ایجاد شد. طوری که در سیستم کوپل شده، روابط هیدرولیکی بین تمام اجزای سیستم برقرار گردید. در سناریوی بهینه سازی متغیرهای تصمیم شامل نیاز زیست محیطی ماهیانه رودخانه و اهداف شامل حداکثرسازی درصد تامین نیازها و حداقل سازی تخطی از استانداردهای کیفی بودند. اجرای سناریوی بهینه سازی موجب افزایش اطمینان پذیری تامین تمامی نیازهای دشت با هر اولویتی که دارند، گردید. همچنین نتایج سناریوی بهینه سازی نسبت به سناریوی مرجع نشان داد که نه تنها غلظت پارامترهای آلودگی و کیفی بهبود یافته است، بلکه در بسیاری از نقاط رودخانه بخصوص در محل های برداشت آب کشاورزی، حداقل تجاوز از استانداردهای کیفی و آلودگی آب رودخانه وجود دارد. نتایج نشان داد با بهره گیری از روش اتصال دینامیک کمی-کیفی منابع آب و توسعه مدل کوپل شده با استفاده از الگوریتم MOPSO، می توان برنامه ریزی بهتری برای استفاده مناسب از منابع آب موجود با در نظر گرفتن تمامی ذینفعان انجام داد. طوری که علاوه بر تامین نیازها، روند کیفیت و آلودگی رودخانه نیز در طول دوره بهره برداری نزدیک به حدود استاندارد باشد.

Keywords:

بهینه سازی چندهدفه , MOPSO , مدل کمی- کیفی , رودخانه دز