بررسی تطبیقی رئالیسم در رمان »حاجی آقا« و مجموعه داستان »شهری چون بهشت «

رئالیسم مکتبی ادبی و هنری است و بازتابکننده حقایق زندگی و تجربه انسان است . هر کدام از انواع رئالیسم دربردارنده جریانی است که در بستر جامعه و زندگی حقیقی شکل می گیرد. در جامعه داستانی ایران، صادق هدایت و سیمین دانشور از داستاننویسانی هستند که بسیاری از ویژگی های مکتب رئالیسم در آثارشان نمودار است که در هر یک از داستانها با نگاهی متفاوت و گاه مشابه هم نمود یافته است . در مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی ، ضمن تعریف مکتب رئالیسم و ظاهر شدن آن در ادبیات داستانی ایران، مشخصه های رئالیسم در داستان حاجی آقای صادق هدایت و مجموعه داستان شهری چون بهشت سیمین دانشور به گونه تطبیقی بررسی شده است . با مطالعه کامل این دو اثر و بررسی آنها، بسیاری از مصادیق سیاسی -اجتماعی و فرهنگی از متن آثار استخراج شده که بیانگر وجود رئالیسم در آثار این نویسندگان بودهاست . در بررسی فرم داستانها نیز، ویژگی هایی مانند کاربرد زبان عامیانه و متناسب با طبقه اجتماعی و شرایط و احوال جامعه و همچنین شخصیت پردازی های واقع گرا به چشم می خورد. توجه به این موارد موجب گردیده است که این دو نویسنده به عنوان نویسندگانی واقع گرا شناخته شوند؛ نویسندگانی که در بعضی آثارشان بازتاب زندگی فردی و اجتماعی ایرانیان را در دهه هایی از تاریخ ایران می توان دید.

Keywords:

رئالیسم , صادق هدایت , سیمین دانشور , حاجی آقا , شهری چون بهشت