نظامی گنجوینین سیرلر خزینه سی_ فولکلوردان و خالقحکمتیندن قایناقلانان معنویات دنیاسی

بویۆک آذربایجان شاعری، مقتدر سوز صنعتکاریمیز نظامی گنجوینی (۱۲۰۹-۱۱۴۱) بۆتۆن زامانلارین داهیسی کیمی خاراکتئریزه ائدن عامل لردن ان باشلیجاسی اونون بدیعی اثرلری نین مووضوسونو فولکلور قایناقلاریمیزدان، ائلین حکمت خزینه سیندن گوتۆرمسیدیر. شاعرین زامان و مکان حدودلارینا سیغمایان دۆشۆنجه لر دنیاسینین "خیر"، "حالاللیق"، "دوغروچولوق"، "ایشیق" و س. کیمی خیرخاهلیق، گوزللیک یارادان ایده آللارا خدمت ائتمسی بو اثرلرین لیریک-ائپیک سجعییسی ایله یاناشی، اینسانلارین اخلاق و معنویاتینا گوستردییی تاثیری شرطلندیریر.نظامی یارادیجیلیغی بۆتوولۆکده گوتۆردۆکده، اوز تربییوی اهمییتینه، حادثه و خاراکتئرلرین اوخوجونون شعور و دۆشۆنجه سینه نفوذ ائتمه درجه سینه گوره یونیکال اولدوغو کیمی، بۆتۆن زامانلار اۆچۆن ده یئنی و معاصردیر. عینی زاماندا، فلسفی محاکمه و عمومیلشدیرملر اعتبارایله اثرلرین ایشلنمه تئخنیکاسی، مووضونون فلسفی باخیمدان آچیلماسی تحکیه نین بدیعی حللینین تام اولاراق اجتماعی یونه استقامتلنمسینه امکان یارادیر.داهی صنعتکارین "خمسه"سینی (بئشلیک) تشکیل ائدن "سیرلر خزینه سی"، "خوسرو و شیرین"، "لیلی و مجنون"، "یئددی گوزل" و اسکندرنامه (شرفنامه و اقبالنامه) پوئمالارینین بدیعی قایه سی یارادیجی امکله زکا و قدرتین، جسارتله هومانیسم و درین فلسفی دۆشۆنجه نین بدیعی تکامۆله آپاران یولونو انسانلارا گوسترمکدیر.نظامی یارادیجیلیغی ضدییتلر، بحران و پسوخولوژی مناقشه لرین کسیشمه نقطه سینده قرار توتماقلا، کهنه فکرلیلیکدن قورتولما، عدالت سیزلییین دفی، حاققین برپاسی، معنویاتین دیرچلمه سی مسئله لرینه خدمت ائدیر.مقاله ده "سیرلر خزینه سی" پوئماسیندا اوخوجویا تقدیم اولونان حکایت لرین اجتماعی_فلسفی_علمی یون لری آراشدیریلماقلا، حادثه لره شاعرین مناسبتی بشری ایده آللار کونتئکستینده محاکمه یه جلب اولونور.

Keywords:

نظامی گنجوی , خالق حکمتی , پوئما , بدیعی ارث , سیرلر خزینه سی.