کاغذ ابری؛ از ابداع تا فنون ساخت و کاربرد آن در کتاب آرایی
Publish place: First Iranian National Congress of Iranology
Publish Year: 1403
Type: Conference paper
Language: Persian
View: 283
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
IRANSHENASI01_010
Index date: 9 August 2024
کاغذ ابری؛ از ابداع تا فنون ساخت و کاربرد آن در کتاب آرایی abstract
از قرن هفتم هجری تحولات مهمی در کاغذ سازی و کتاب آرایی ایران رقم خورد و نسخ خطی محملی برای بروز و ظهور ذوق هنرمندان گردید. منطقه دکن هند، در ربع دوم قرن هفدهم نقطه عطفی برای خلق آثار فاخر و منحصر به فردی در نگارگری و نقاشی با تلفیق کاغذ ابری بوده است. در عثمانی نیز هنرمندان ترک، واضع نقوش انتزاعی به ویژه گل لاله بوده اند. بررسی فهارس نسخ خطی نشان می دهد غالب فهرست نگاران کاغذ ابری را معرفی نکرده اند که این امر موجب کمبود منابع برای پژوهشگران شده است. این پژوهش به شناسایی تکنیک های ابری سازی سنتی و نحوه توصیف آن در فهارس نسخ خطی پرداخته و افزون بر کاربرد کاغذهای ابری در کتاب آرایی در ایران و سرزمین های دیگر، تغییرات کاربردی آن در زندگی امروزی را نیز بررسی کرده است. داده های این پژوهش که از نوع بنیادی است، به روش کتابخانه ای گردآوری و پس از مطالعه و بررسی، به صورت کیفی- تحلیلی- توصیفی ارائه شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد که بیشترین کاربرد کاغذ ابری درجلدسازی و صحافی سنتی بوده و همچنین در متن و حاشیه قطعه خط، مرقع و نگارگری استفاده شده است. افزون بر اینها، نقوش ابری برای تزیین روی قلمدان ها نیز کاربرد داشته است. برای کاربردی کردن ابری سازی در ملزومات زندگی امروزی، افزون بر کاغذ، از بسترهای مناسب دیگری چون پارچه، سنگ، چوب، چرم، شیشه و چینی نیز می توان استفاده کرد.
کاغذ ابری؛ از ابداع تا فنون ساخت و کاربرد آن در کتاب آرایی Keywords:
کاغذ ابری؛ از ابداع تا فنون ساخت و کاربرد آن در کتاب آرایی authors
مرجان دهقانی پور مطلق
دانشجوی کارشناسی ارشد ایران شناسی، بنیاد ایران شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران؛ نویسنده مسئول
فریبا افکاری
دانش آموخته دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛ رئیس کتابخانه دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران؛ مدیر گروه نسخه شناسی، بنیاد ایران شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
