گردآوری و بررسی واژگان و اصطلاحات کم کاربرد دامداری در گویش لری دهستان دشت روم

دشت روم یکی از دهستان های شهرستان یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد است. گونه زبانی این دهستان-گویش لری- به دلایل متعدد، از جمله ارتباط اندک مردم آن با گویشوران فارسی معیار، تا حدودی دست نخورده باقی مانده است. این منطقه به دلیل آب و هوای مناسب، در گذشته محل ییلاق عشایر دامدار بوده است، به همین سبب کاربرد واژه ها و اصطلاحات دامداری در این منطقه بسامد بالایی دارد. ولی در پی اجرای برنامه اسکان عشایر در دوره رضا شاه و کاهش دامداری متحرک، دشت روم اکنون به کمربندی از باغ های سیب و هلو تبدیل شده است و بیم آن می رود که واژگان و اصطلاحات دامداری به مرور زمان فراموش شود. با توجه به این که مطالعه درباره واژگان، اصطلاحات و تعابیر این گونه زبانی افزون بر فواید مردم شناسانه و زبان شناسانه آن ممکن است در حل برخی از مشکلات زبانی و معنایی متون کهن فارسی مفید و موثر باشد؛ در این جستار تلاش شده است که مهم ترین واژگان و اصطلاحات دامداری این روستا-که طی پژوهشی میدانی گردآوری شده و با منابع کتابخانه ای تکمیل گردیده است- به صورت موضوعی تدوین شود و افزون بر آن تا جای ممکن نیز ریشه یابی گردند. در مجموع، ۱۵۰ واژه و اصطلاح به دست آمده که برخی از آن ها بر پیوند مستقیم تر این گویش با زبان پارسی باستان و اساطیر کهن ایرانی دلالت دارد.

Keywords:

گویش لری