بررسی تغییر جوامع پلانکتونی (فیتوپلانکتون، زئوپلانکتون) در آب دریاچه کارون چهار استان چهارمحال و بختیاری

دریاچه ها نقش حیاتی در حفظ آب، تنوع زیستی، گردشگری و ایجاد اشتغال دارند. با این حال، تغییرات فصلی، ورود پساب ها و فرسایش باعث افزایش حجم مواد مغذی تخلیه شده به دریاچه ها شده و از طریق کاهش کیفیت آب بر ساختار اکوسیستم و تنوع پلانکتون های آن تاثیر می گذارد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی ترکیب گونه ای و تعیین فراوانی جوامع فیتوپلانکتون و زئوپلانکتون در دریاچه کارون ۴ به منظور بررسی شاخص های تروفی و کیفیت آب این دریاچه بود. بدین منظور پس از مشخص نمودن ۴ ایستگاه، نمونه برداری طی ۴ مرحله در طی سال ۱۳۹۷ انجام شد. براساس نتایج بدست آمده ۳۰ جنس فیتوپلانکتون (متعلق به ۷ شاخه) و ۵۸ جنس زئوپلانکتون (متعلق به ۴ شاخه) شناسایی شد. بیشترین میانگین تراکم فیتوپلانکتون ها در اواخر تابستان و پاییز و مربوط به گروه های کلروفیتا (جلبکهای سبز)، سیانوباکتری ها (جلبکهای سبز-آبی) و دیاتومه ها بود که بیانگر بالا بودن میزان اکسیژن محلول آب دریاچه به دلیل افزایش فعالیت های فتوسنتز در این فصول بود. اکثر جنس های زئوپلانکتونی مشاهده شده نیز در فصل بهار و مربوط به گروه های کوپه پودا، روتیفرا و کلادوسرا بود. میانگین شاخص های شانون- وینر و مارگالف برای فیتو و زئوپلانکتون ها نشان دهنده بهبود شرایط زیستی و فراهم شدن امکان حضور گونه های متنوع تری از زئوپلانکتون ها به دلیل توسعه فیتوپلانکتون ها در این دریاچه بود. لذا جهت جلوگیری از شکوفایی جلبکی علاوه بر کنترل عوامل خارجی (ورود انواع آلاینده ها)، به شرایط داخلی حاکم بر این سد نیز باید توجه کرد. نهایتا براساس فراوانی و تنوع جنس های مشاهده شده، آب این دریاچه در رده الیگو مزوتروف قرار گرفت.

Keywords:

Crustaceans , essential oils , toxicity test , Zataria multiflora , فیتوپلانکتون , زئوپلانکتون , تنوع زیستی , تغییرات فصلی , سد کارون چهار