شمایل شناسی نقش مایه زن در دیوارنگاره های سقانفار کیجاتکیه بابل

سقانفارها بناهایی مربوط به دوره قاجارند که برخاسته از معماری بومی و آیینی مازندران هستند. در نقوش تصویریدیوارنگاره های سقانفار کیجاتکیه بابل، مضامین تصویری با محوریت زن به وفور دیده می شود. این پژوهش با هدفشناخت مضامین تصویری دیوارنگاره های سقانفار کیجاتکیه بابل و علل اهمیت نقش مایه زن و تحلیل بار معنایی ایننقوش براساس رویکرد شمایل شناسی صورت گرفت. سوالات پژوهش عبارت اند از: ۱. چه مضامینی در دیوارنگاره هایسقانفار کیجاتکیه بابل قابل مشاهده است؟ ۲. دلایل ظهور و وفور نقش مایه زنانه در دیوارنگاره های سقانفار کیجاتکیهبابل چیست؟ ۰. بار معنایی لایه های نقش مایه زن در سقانفار کیجاتکیه بابل براساس رویکرد شمایل شناسی چیست؟این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. از هر تقسیم بندی نقوش سقانفارها به شیوهغیرتصادفی )حماسی، ماورایی، نمادین و فعالیت روزمره( یک تصویر شاخص با رویکرد شمایل شناسی تشریح شده است.مسئله بازتعریف نقش زن در جامعه، خانواده و عرصه هنر در دوران قاجار اوج گرفت. از سوی دیگر، تاثیر منطقهجغرافیایی و شیوه امرارمعاش، مفهوم جنسیت را در مناطق شمالی ایران متحول کرد. در ظهور نقش مایه زنان، عواملتاریخی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی حائز اهمیت هستند. هم زمانی برهه تاریخی بنای تکیه با دوره قاجار، تغییراتبنیادین در روابط اجتماعی، سبک پوشش، جایگاه سیاسی و تعدد تصاویر زنان در دوره قاجار گویای پیوند مستقیم ایننقوش با تحولات سیاسی-اجتماعی حاکم بر جامعه زمان خود است و تاثیرپذیری هنرمندان بومی در انعکاس از شرایطسیاسی و اجتماعی را در یک بافت تاریخی خاص روایت می کند.

Keywords:

دیوارنگاره , سقانفار , شمایل شناسی , کیجاتکیه بابل , نقش مایه زن