بررسی الگوی مکانی پارک های تهران توسط سنجه های سیمای سرزمین

فضای سبز در شهر ها و به ویژه در شهر های بزرگ و صنعتی، دارای عملکرد های مختلفی می باشد. فضای سبز از یک سو موجب بهبود وضعیت محیط زیست شهرها شده، از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان برحسب توزیع و پراکنش آن در سطح شهر مهیا می کند. در این پژوهش، به منظور مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی پارک های شهر تهران، نقشه پارک ها با استفاده از اطلس رقومی بوستان های شهر تهران و به کمک نرم افزارهای ArcMap و IDRISI تهیه شد. سپس به کمک سنجه های منتخب سیمای سرزمین شامل (سطح طبقه، تراکم لکه، درصد مساحت از سیمای سرزمین، میانگین سطح لکه، شاخص بزرگ ترین لکه، شاخص شکل سیمای سرزمین، میانگین فاصله اقلیدوسی نزدیک ترین همسایه، میانگین شاخص شکل لکه) اطلاعاتی در زمینه الگوی مکانی پارک های شهر تهران به صورت کمی و با استفاده از نرم افزار Fragstats حاصل شد و نحوه ترکیب و توزیع فضایی، وسعت و پیوستگی پارک ها مورد ارزیابی قرار گرفت. در مجموع، تنها شش درصد از سطح سیمای سرزمین به این نوع کاربری اختصاص یافته که در سه طبقه پارک محله ای، ناحیه ای و منطقه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. پارک های محله ای از الگوی مکانی بهتری نسبت به سایر طبقه ها برخوردار بوده و سنجه ها نتایج به نسبت مطلوب تری را برای این طبقه ارایه دادند. در مقابل نتایج کمی به دست آمده از محاسبه سنجه ها برای پارک های منطقه ای، بیان گر نامناسب ترین وضعیت مکانی این پارک ها در میان سه طبقه مورد بررسی در سطح شهر تهران بود.

Keywords:

Landscape metrics , park , Spatial Pattern , Green spaces , Tehran