ارزیابی میزان سیلیمارین و روغن در تعدادی از اکوتیپ های خارمریم

خارمریم (SilybummarianumL.) حاوی متابولیت ثانویه ارزشمند سیلیمارین می باشد. با توجه به خصوصیات ضد التهابی و آنتی -اکسیدانی قوی سیلیمارین ، از این ماده در داروسازی به ویژه حفاظت و درمان بیماری های کبدی استفاده می شود. همچنین استفاده از روغن دانه این گیاه برا ی محصولات آرایشی و بهداشتی در حال افزایش است . سیلیمارین در تمام قسمت های این گیاه وجود دارد اما عمده تجمع سیلیمارین در بذور خارمریم می باشد. علاوه بر سیلیمارین ، بذور خارمریم دارای مقدار قابل توجهی روغن است که قابلیت خوراکی دارد. با این حال هنوز رقمی برای این گیاه آزاد سازی نشده و با توجه به افزایش کاربرد این گیاه، به نژادی این گیاه در آیندهای نه چندان دور، ضروری به نظر می رسد. این گیاه وحشی بوده و در اکثر مناطق کشور وجود دارد که می تواند نشان از تنوع گسترده ژرمپلاسم خارمریم در ایران باشد. در این مطالعه ۲۳ اکوتیپ مختلف خارمریم از لحاظ میزان روغن و سیلیمارین مورد ارزیابی مقدماتی قرار گرفتند. بذور این اکوتیپ ها در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار کشت گردید. بذور حاصل از دو تکرار از هر اکوتیپ مخلوط و سپس یک نمونه جهت تخمین میزان سیلیمارین و روغن گرفته شد. استخراج روغن توسط سوکسله و تخمین میزان سیلیمارین ، با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری انجام شد. میزان روغن در نمونه های مختلف از ۹ الی ۲۱ درصد متغیر بود. همچنین در مقدار سیلیمارین نیز تنوع قابل توجهی در بین اکوتیپ های مختلف وجود داشت . از این تنوع می توان در جهت به نژادی رقم های خارمریم با میزان سیلیمارین و درصد بالای روغن بالا بهره جست .

Keywords:

به نژادی , سیلیمارین , خارمریم