تاثیر پیچیدگی گزارشگری ابزارهای مالی بر مولفه های شناختی و قضاوتی سرمایه گذاران: شواهد آزمایشی در چارچوب نظریه بار شناختی

هدف این مقاله بررسی پیچیدگی ابزارهای مالی و تبیین اثرات آن در فرایند قضاوت و تصمیم گیری استفاده کنندگان صورتهای مالی در چارچوب نظریه بار شناختی می باشد. بدین منظور از روش پژوهش آزمایشگاهی با طرح بین گروهی درون گروهی ۲×۲×۲ و مشارکت سرمایه گذاران به عنوان آزمودنی استفاده شده است. در این پژوهش متغیرهای مستقل نحوه ارائه(جداگانه یا تجمعی)، نحوه افشا(کمی و کیفی یا کمی) و خاصه اندازه گیری(بهای مستهلک شده یا بهای مستهلک شده به همراه ارزش های منصفانه) دستکاری شده و اثرات آن روی متغیرهای وابسته میزان اطلاعات دریافتی، میزان تلاش های ذهنی و قضاوت آزمودنی ها مورد ارزیابی قرارگرفته است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با مقایسه میانگین گروه ها و آزمون های آماری ویلکاکسون زوجی و من ویتنی نشان می دهد، زمانی که اطلاعات کمی و کیفی در خصوص آسیب پذیری ابزارهای مالی از ریسک های مرتبط با آنها افشا شده و ارزش آنها با خاصه اندازه گیری بهای مستهلک شده در صورتهای مالی ارائه می شود، آزمودنی ها اطلاعات بیشتری بدست آورده و تلاش های ذهنی کمتری را صرف پردازش اطلاعات می کنند. همچنین سناریوهای مختلف نحوه افشا و خاصه اندازه گیری منجر به تفاوت های معنادار در قضاوت آزمودنی ها می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که نحوه افشای اطلاعات و خاصه های بکارگرفته شده برای اندازه گیری ارزش ابزارهای مالی می تواند روی مولفه های شناختی و قضاوتی استفاده کنندگان تاثیرگذار باشد، اما اثرات نحوه ارائه جداگانه یا تجمعی اجزای مرتبط با ابزارهای مالی بر مولفه های فوق تائید نشده است.

Keywords:

پیچیدگی گزارشگری مالی , ابزارهای مالی , شکل ارائه , نظریه بار شناختی , قضاوت و تصمیم گیر